پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

مصادیق کفّار حربی در مسأله کپی رایت [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : درباره ی استفاده از نرم افزار ها که بدون رعایت اجازه تولید کننده، اصلى آن جایز نیست، مگر در صورتى که از کفّار حربى باشند آیا جز اسرائیل به کس دیگری هم کافر حربی می گویند؟ و این در حالی است که تقریبا همه ی نرم افزار های ما از امریکا و بعد اروپا است، شاید فقط یک برنامه ی ترجمه متن معروف از اسرایل موجود باشد با این حال تکلیف چیست ؟ آیا ما گناهی مرتکب می شویم؟
پاسخ : امریکا، انگلیس، فرانسه، اسرائیل و... جزو کشورهای محارب هستند.

عدم تفاوت حکم نسبت به استفاده شخصی با تجاری از کپی رایت [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آيا مى‏توان گفت تکثیر برنامه‏هاى كامپيوترى اعم از فيلم، برنامه‏هاى آموزشى و سرگرمى، كه امروزه ساخته مى‏شود، اگر براى استفاده شخصى باشد اشكال ندارد؛ اما اگر کپى ‏بردارى را منبع كسب خود قرار دهد اشكال دارد.»؟
پاسخ : در فرض سوال فرقى نمى‏كند.

آموزش علم مشروط به عدم دریافت هزینه در تعلیم به دیگران [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : اگر از یک استاد علم آموخته باشم و او شرط آموختن آن علم به دیگران را عدم دریافت هزینه عنوان کرده باشد آیا بنده در قبال آموختن علم به دیگری، حق دریافت هزینه ندارم؟ اگر بنده برای آموزش این علم متقبل هزینه شوم، حکم چگونه خواهد بود؟
پاسخ : اگر شرط را قبول کرده اید باید طبق آن عمل کنید.

استفاده از نرم افزار قفل شکسته [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : اگر کسى یک نرم افزار داشته باشد و به صورت قفل شکسته باشد، اگر ما آن را بخریم و استفاده کنیم درست است یا نه؟
پاسخ : این کار جز با رضایت تولید کنندگان اصلی آن جایز نیست، مگر در صورتی که از کفار حربی باشند، که در این صورت اشکالی ندارد.

تکثیر نرم افزار خریداری شده بعد از واگذاری امتیاز [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : سي دي ترتيل قران را دو سال پيش خريدم صاحب امتيازش تکثير ان را مجاز ميدانسته. اخيرا کس ديگري امتياز آن را خريده و تکثيرش را مجاز نميداند. آيا ايرادي دارد که آنچه دو سال پيش و در زمان جواز تکثير خريده ام بطور رايگان براي ديگران تکثير کنم؟
پاسخ : اگر در زمانی خریده اید که به شما اجازه تکثیر داده اند مطابق آن عمل کنید.

ملاک در تعیین کافر حربی بودن شرکت ها [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : ملاک برای این که بگوییم شرکتی جزو کفار حربی است یا خیر چه چیز می باشد؟ آیا می توان گفت که شرکت های امریکایی جزو کفار حربی هستند یا خیر؟
پاسخ : شرکت ها و یا سازمان هایی که به کفار در حال جنگ با مسلمانان مثل امریکا، اسرائیل و انگلیس یا به محاربین کمک می کنند و یا به عمل آنها راضی و خوشحال می شوند در حکم محارب هستند.

حکم کپی برداری از محصولات و خرید و فروش آن [حق الطبع و حق الاختراع]

پرسش : لطفا بفرمایید که چاپ و تکثیر کتب یا کپی رایت نرم افزارها بدون رضایت صاحبان و مالکان آن و همچنین خرید و فروش این محصولات کپی شده چه حکمی دارد؟
پاسخ : چاپ و تکثیر انواع کتاب و نرم افزار بدون رضایت صاحبان حق، حرام است و خرید و فروش کتاب و نرم افزار تکثیر شده، بدون پرداخت حق مولف و تولید کننده نرم افزار، جایز نیست. مگر در صورتي که از کفار حربي باشند و یا طبق قوانین آنها، کشورهایی که قانون کپی رایت را امضاء نکرده اند قابل پیگرد نباشند.

کپی برداری از طرحهای شایع در بازار [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا از مانتوهائی که معلوم نیست طراح آن کیست و به وفور در بازار موجود است می توان عکس گرفت و از روی آن مانتو برای خود دوخت؟
پاسخ : در فرض سوال مانعی ندارد ولی اگر خصوصیت مهمی داشته باشد و عقلاء برای طراح آن حقی قائل باشند بدون اجازه او جایز نیست.

حربی نبودن کشور استرالیا [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا استرالیا جزو کشورهای حربی می‌خواستم کپی رایت یکی از شرکت‌های این کشور (استرالیا) رو رعایت نکنم چون اطلاعاتی ندارم این اجازه هست یا نه؟
پاسخ :

ظاهرا این کشور از کفار حربی نیست.

حقوق کارمند غیر مطلع از عدم رعایت کپی رایت توسط شرکت [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : من یک برنامه نویسم در یک شرکت برنامه نویسی می کردم در ان شرکت با نرم افزار های بدون رعایت حقوق معنوی برنامه نویسی می کردم حالا فهمیدم که شرکت نرم افزار مزبور که بسیار گران می باشد را کپی می کرده حالا به جز اینکه حقوق من حلال نیست ایا حق دیگری بر عهده من قرار گرفته است ؟
پاسخ : اگر نمی دانسته اید شما مسئولیتی ندارید و مسئولیت متوجه صاحب شرکت است.

کپی کردن قسمتی از کتاب [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : کپی کردن نصف یا بخش هایی از یک کتاب و یا سی دی چه حکمی دارد؟
پاسخ : خالی از اشکال نیست؛ ولی اگر مقدار کمی باشد عیبی ندارد.

کپی کردن از روی سی دی قفل شکسته [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : در بین عده ای شایعه شده که کپی کردن از لوح های فشرده تولید ایران که قبلا رایت شده اند اشکالی ندارد. و فقط شکستن قفل اولین و اصلی آن اشکال دارد چنین سخنی صحت دارد؟
پاسخ : هیچ یک از کارهای مذکور جایز نیست مگر این که از صاحبان اصلی آن اجازه گرفته شود.

قانون کپی رایت برای نابینایان [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا نابینایان میتوانند کتابهای متنی را دانلود یا از نرم افزارها گرفته و استفاده و بین همنوعان خود توزیع کنند بدون اجازه مولف چون امکان مطالعه کتب چاپی را ندارند و اگر لازم به اجازه باشد پیدا کردن نویسنده مشکل بوده و شاید نام ناشر در آن فایل مشخص نباشد که تماس بگیریم! منتظر پاسخ روشن کامل و قانع کننده شما هستم گویا اخیرا گفته شده نابینایان جهت استفاده کتاب در زمینه کپی رایت بخاطر محدودیتشان از دیگر افرات مستثنی هستند آیا درست است؟
پاسخ : اگر صاحب کتاب از کفار حربی نباشد بدون اجازه او جایز نیست ولی سزاوار است صاحبان آثار نسبت به این گونه افراد ارفاق نمایند.

تکثیر نسخه دست نویس سوره های قرآن [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : یک نفر سوره طه را با دست خودش نوشته هرکسی از سوره طه یک نسخه بخواهد باید هزارتومان به آن فرد بدهد من الان یک نسخه از سوره طه را میخواهم آن فرد را هم نمیشناسم اشکال دارد ازکسی دیگر که هزارتومان داده آن را گرفته و چاپ کنم و هزارتومان برای آن فرد صدقه بدهم؟ اگر من بخواهم به فرد دیگری چاپ شده خودم را بدهم باید آن طرف چه کار کند؟
پاسخ : اگر شرط کرده شخص خریدار تنها خودش می تواند استفاده کند دیگران نمی توانند از آن استفاده کنند.

کپی برداری از نرم افزارهای قرآنی قفل دار [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : کپی برداری از سی دی های قرانی قفل گذاری شده شرعا چه حکمی دارد وآیا قفل گذاری این سی دی ها با آیه 21 سوره یس در تضاد نیست و آیا دولت و مراجع نباید از آنها حمایت کنند تا این نرم افزارهای فرهنگی آسانتر به دست مردم برسد؟
پاسخ : این کار بدون اجازه تولیدکنندگان اصلی آن جایز نیست ولی سزاوار است این نوع سی دی ها را با قیمت مناسب تری در اختیار علاقه مندان قرار دهند و یا افراد متمکن به عنوان کار خیر سرمایه گذاری کنند.

زیراکس کردن کتابهای علمی خارجی کمیاب [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا زیراکس کردن بخشی از کتابهای علمی خارجی که اغلب کمیاب و گران هستند اشکال دارد؟
پاسخ : زیراکس کردن اشکال ندارد

حق تکثیر در مورد کتب خطی یا کتب مولف و مصنف فوت شده [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : بر اساس نص صریح قانون، حق تکثیر چنانچه مولف/مصنف نسخه خطی در قید حیات نبوده، وارث شرعی مولف/مصنف مشخص نباشد و از تاریخ کتابت بیش ار یکصد سال سپری شده باشد، در این شرایط آیا کتابخانه ای که مالکیت اثر را صرفا از طریق خرید یا اهدای آن از طرف شخصی غیر از مولف/مصنف و یا وارث شرعی مولف/مصنف کسب کرده، میتواند مدعی حق تکثیر (کپی رایت) آن اثر باشد؟
پاسخ : اگر به صورت عکس برداری از آن نسخه خاص باشد مالکین نسخه می توانند ادعای حقی داشته باشند در غیر این صورت مشکل است.

استفاده رایگان از نرم افزار شرکت های بلاد کفر دارای نمایندگی در ایران [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا استفاده از محصولات نرم افزاری شرکت های بلاد کفر که با شرکت های ایرانی قرارداد داشته و به عبارتی دیگر در ایران نمایندگی دارند بدون پرداخت هزینه حق استفاده اشکال شرعی دارد؟
پاسخ : در فرض سوال بدون اجازه آنها اشکال دارد.

کپی فقط یک نسخه از نوارها و سی دی ها [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا کپی کردن فقط یک نسخه از نوارهایا سی دی هایی که روی آن نوشته شده تکثیر ممنوع ,منع شرعی دارد ؟
پاسخ : آری یک نسخه هم منع شرعی دارد

استفاده از سی دی های رایتی هدیه ای [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : یکی از دوستان بنده از مرجعی تقلید می کند که رایت هر نوع سی دی را جایز می داند اگر ایشان به بنده سی دی هدیه کند از نظر شما چه حکمی دارد.
پاسخ : در صورتی که بدون مجوز صاحبان اصلی آن کپی شده باشد استفاده از آن جایز نیست.

دانلود کتب دیگران از سایتی که اجازه کلی از ناشران داشته [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا از نرم افزار های شرکتی که در باره حقوق مولفان و ناشران گفته که ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﺣﻘﻮﻕ مادي و ﻣﻌﻨﻮﯼ ﻣﻮﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﺗﻮﺍﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﯿﻢ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﮐﻨﯿﻢ و تا كنون موفق به اخذ بيش از ده هزار مجوز از مولفين و ناشرين بوده ايم، اکنون اعلام میداریم ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺪﻡ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﻣﻮﻟﻒ ﻭ ﯾﺎ ﻧﺎﺷﺮ با اعلام به ما، بلافاصله ﺁﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ.» می توانیم استفاده کنیم؟
پاسخ : صاحب سایت تنها مواردی را می تواند جهت استفاده عموم در سایت خود قرار دهد که صاحبان اثر راضی باشند و این تعبیر که حداکثر توانمان را به کار گرفته ایم تا بتوانیم رضایت آنها را جلب کنیم دلالت بر جلب رضایت قطعی ندارد بنابر این شما هم نمی توانید استفاده کنید مگر اینکه از راه دیگری یقین به رضایت صاحبان اثر پیدا کنید.

سرقت نرم افزار از سایت های اینترنتی دشمن [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا جایز است از طریق اینترنت از سایتهای دشمن که ما راتحریم کرده اند جنس اینترنتی یا نرم افزار سرقت کنیم؟
پاسخ : با توجه به اینکه این امور باعث بدنمایی چهره مسلمین با ایمان می شود باید از این امور اجتناب کرد.

نحوه جبران رایت بدون اجازه سی دی [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : من یکی از سی دی های آموزش قران برای کودکان که متعلق به شرکتی خاص می باشد و به صورت غیر مجاز کپی شده بود برای خودم و یکی از دوستانم به صورت رایگان کپی کرده ام با توجه به اینکه در شروع برنامه این سی دی ذکر شده است که کپی غیر مجاز این سی دی شرعا حرام است تکلیف من چیست ؟ آیا باید من این سی دی ها را دور بیاندازم ؟ یا می توان پول آن را به صندوق صدقات ریخت تا استفاده از آن حلال شود؟
پاسخ : این کار جایز نبوده و شما باید به شکلی رضایت آن شرکت را به دست آورید و پرداختن پول آن سی دی ها به فقراء کفایت نمی کند.

انحصار تجارت کالاهای اساسی [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا انحصار تجارت در کالاهاى اساسى، از نظر شرع صحیح است؟
پاسخ : انحصار در تجارت اگر مثلا از سوى یک کارخانه باشد که بگوید: «تولیدات خود را منحصراً در اختیار یک نماینده قرار مى دهد» اشکالى ندارد، و اگر منظور این باشد که شخص یا گروهى منحصراً حق فروش چیزى را داشته باشند، و دیگران نداشته باشند، چنین چیزى نامشروع است، مگر این که حکومت اسلامى روى مصالحى چنین چیزى را لازم و ضرورى بشمارد.

ضبط یا دانلود موسیقی از رسانه ها [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آیا موسیقی هایی که از تلویزیون پخش می شوند و ما از طریق دانلود یا ضبط کردن و بدون خرید، آنرا در اختیار داریم (باتوجه به اینکه صداوسیما حق پخش آنها را خریداری کرده است) جایز می باشد؟
پاسخ : در صورتیکه از موسیقی هایی باشد که مناسب مجالس لهو و فساد نباشد اشکالی ندارد.

لفظی یا کتبی بودن شرط عدم جواز تکثیر [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : آيا در ضمن فروش برنامه‏هاى كامپيوترى مى‏توان شرط عدم تكثير كرد؟ آيا نوشتن اين شرط در ابتداى اين برنامه‏ها كفايت مى‏كند، يا بايد لفظاً و به هنگام فروش گفته شود؟
پاسخ : شرط در ضمن معامله به هر صورت باشد تفاوت نمى‏كند بلكه بدون شرط نيز تكثير جايز نيست.

کپی سی دی در صورت ضرورت با به ذمه گرفتن قیمت آن [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : اگر تولید کنندگان یک مجموعه آموزشی سی دی، حق کپی کردن از سی دی ها را حرام کرده باشند و شخصی واقعا نیازمند به آن سی دی باشد و در حال حاضر توانایی مالی برای خرید نداشته باشد و اگر صبر کند که توانای مالی پیدا کند دیر میشود آیا می تواند سی دی ها را کپی کند و قول دهد که حتما پول آن ها را هر وقت توانایی مالی پیداکرد به حساب تولید کننده واریز می نماید؟ در این صورت باز هم استفاده از آن بدون پرداخت هزینه اش حرام می باشد؟
پاسخ : اگر یقین به رضایت تولید کننده دارید مانعی ندارد.

نهی استاد از ضبط تدریس و حرمت تکلیفی یا وضعی بودن ضبط کردن [حق تکثیر (کپی رایت)]

پرسش : اگر استادى در درس اعلام كند كه «من رضايت ندارم فردى درس مرا ضبط و تكثير كند» اما كسى اين كار را كرد آيا فقط تكليفا مرتكب حرام شده يا از نظر وضعى حرف استاد نافذ بوده واين شاگرد مالك مطالب ضبط شده نيست؟
پاسخ : در چنين مواردى حرمت وضعى وجود ندارد مگر اينكه محتواى اين درس يا طريقه تدريس، داراى نكته خاصى بوده و منحصر به فرد باشد كه مشابه آن در ديگر دروس يا تدريس‏ها نباشد، مثل كتبى كه تأليف مى‏شود، در چنين مواردى حرمت وضعى بعيد نيست و بدون رضايت صاحب اصلى آن، ديگران نمى‏توانند آن را خريد و فروش كنند و مالك نيستند البته در تمام اين موارد حرمت تكليفى نيز قطعى نيست.
تعداد صفحات : 2