şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Namazda gözləri yummaq məkruhdur. Lakin hüzuri-qəlb əldə etmək üçün tənha yol bu olarsa, bunun müstəhəb olması ehtimalı, az deyil.

Müştəri və ya mübadilədəki qarşı tərəf olmayan bir şəxsin öhdəsinə şərt qoymaq şəri baxımdan qanuni deyildir.

Vəqf İslam dinində Peyğəmbəri-əkrəmin (səlləllahu ələyhi və alih) zamanından mövcud olan mühüm sünnətlərdən biridir və məsum İmamlar (əleyhimus-səlam)-ın yaşadıqları əsrlərdə diqqət mərkəzində olmuşdur. Onun barəsində İslami hədislərdə saysız-hesabsız təkidlərə rast gəlinir. Tarix boyu vəqf vasitəsi ilə son dərəcə əhəmiyyətli işlər görülmüşdür. Elmi, tibbi mərkəzlərin, dini mədrəsələrin və ictimai xeyirxah əməllərin çoxu bu yolla işıq üzü görmüşdür. Dünya müsəlmanları vəqfin bərəkətindən saysız-hesabsız bəhrələr almış və alırlar. Bir hədisdə deyilir ki, bir şəxs İmam Sadiqdən (əleyhis-səlam) soruşdu:- İnsanın ölümündən sonra nə kimi şeylər ona yetişə bilər?İmam belə cavab verdi:- Bir kəs xalqın arasında gözəl sünnət və adət qoysa, hər kəs ona əməl etsə əcr və mükafatı onun üçün də olacaqdır. Bu sünnətə əməl edənlərin mükafatı da bununla azalmayacaqdır. Digəri budur ki, insan özünün cari (həmişəlik davam edən) bir sədəqəni (vəqf olunan hər bir şeyi) özündən yadigar qoyur ki, onun əsər və xeyir-bərəkətləri davam edəndir. Bu cari sədəqələr başqa aləmdə (axirətdə) onun qurtuluşuna səbəb olacaqdır. Bəzi imansız və məlumatı olmayan insanların vəqf olunanlardan sui-istifadə etmələri, onun simasını bir çox insanların nəzərində tərsinə qələmə verməsinə baxmayaraq, biz tarix boyu minlərlə fayda və müsbət nəticəsi olan bu böyük və bərəkətli İslam adətinin bəzi yadfikirlilərin sui-istifadələrinə görə unudulmasına icazə verməməliyik. Əksinə, bu sui-istifadələrin qarşısını almaq lazımdır və bu iş tamamilə mümkündür. Bir çox məscidlərin, mədrəsələrin, elmi mərkəzlərin, xüsusilə də Məsum İmamların (əleyhimus-səlam) müqəddəs ziyarətgahlarının təmir və abadlaşdırılması belə vəqflərin bərəkətindəndir. Bu gün belə gözəl İslami sünnət və adətə daha çox əhəmiyyət verilməli, xüsusilə də elmi və mədəni-maarif mərkəzləri üçün ondan istifadə edilməlidir. Şübhəsiz, bu mərkəzlərdə yetişən bir alim hər hansı bir xidmət göstərərsə, ona aid olan vəqflərin baniləri bu və ya digər dünyada ondan bəhrələnəcəklər. Allah-taala hamını İslamın həqiqi adətlərini dirçəltməkdə müvəffəq etsin!

Peşmançılığın faydası yoxdur və dönməklə o qadın onun arvadı olur. Ayrılmaq istəsə yenidən talaq verməlidir.

Məsciddə bu kimi işlərin görülməsi haram deyil və şəri hakimin hökmünə də ehtiyac yoxdur. Lakin dünya ilə bağlı işlərin məsciddə görülməsi məkruhdur. Namaz qılanlara maneçilik törədirsə bu işlər haramdır.

Azan səsini adi və normal həddə çoxaltmağın eybi yoxdur və qonşular azan səsinə mane ola bilməzlər.

Dərvişlərin “işriyyə”sinin İslamda əsası yoxdur. İslamda işriyyə yalnız dörd taxıl növünün zəkatına məxsusdur. Bu şərtlə ki, yağış suyu, arx suyu və bu kimi sularla suvarılmış olsun.

(İllik xərclərdən) artıq gəliri varsa, xümsünü verməlidir.

Seyidliyin bəzi hökmləri, o cümlədən xüms almaq onlara keçmir. Bunu səbəbi fiqh kitablarında bəyan olunmuşdur.

Maliyyət digər məxaricdəndir ki, illik xərclərdən sayılır və xümsdən hesab olunmur.

İnstitutun ikinci şöbəsinə gedəndə namaz və orucu qəsr sayılır.

Xül’i talaq həyata keçmişdir və qadın (bu talaqdan) qayıtmayınca, kişinin qayıtmağa haqqı yoxdur.

Qisas hökmü öz qüvvəsində qalır və qan sahibləri onu tələb edə bilərlər.2 və 3) Əgər cani zədələnsə, üzvü qüsurlu şəklə düşsə və ya digər formada zərər çəksə, ehtiyat vacib budur ki, onun diyəsi beytul-maldan ödənilsin. Bu, o halda ola bilər ki, hökm qazı və onun məmurları tərəfindən icra olunsun və hökmün icrasında heç bir laqeydlik və səhlənkarlıq baş verməsin. 5) Digər diyələr kimidir.

Səhih və məzhəbi (dini) məfhumu olan şüarlar verməyin eybi yoxdur. Bu şərtlə ki, namaz qılanlara maneçilik törədilməsin və məsciddə irada (vəhn) səbəb olan səslər orada olmasın.

Seyidliyin bəzi hökmləri, o cümlədən xüms almaq onlara keçmir. Bunu səbəbi fiqh kitablarında bəyan olunmuşdur.