مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در مورد افرادی از آنها که ظاهر الصلاح هستند مانعی ندارد.‌

در صورتى که موجب گمراهى مردم شود، اشکال دارد.

درصورتی‌که موجب گمراهى مردم شود، اشکال دارد.

اگر نذر مطلق کرده خمس ندارد و اگر نذر مشروط باشد چنانچه شرط حاصل شود خمس ندارد و اگر شرط حاصل نشود خمس دارد.

پولى را كه خرج خريدن وسايل حرام می‌کند (مانند انگشتر طلا براى مرد و وسايل لهو و لعب) خمس دارد.

آن مقدار از وام که متعلق به خود اوست و قبلاً در صندوق براي خودش پس‌انداز شده است درصورتی‌که سر سال خمسي قابل وصول نبوده باشد، جزء درآمد سال وصول وام محسوب می‌شود که اگر بعد از دريافت وام تا سال خمسي مصرف نشود مشمول خمس است و آن مقدار از وام که به او داده‌اند و جنبه قرض‌الحسنه دارد به مقداري که اقساطش پرداخت‌شده و معادلش تا سال خمسي موجود است، خمس دارد.

1- اگر به اصل پول، خمس تعلق‌گرفته باشد و بعدازآن، سپرده‌گذاری کنند هم اصل پول خمس دارد و هم‌سود آن.2- اگر پول سپرده، از درآمد همان سال بوده و سپرده‌گذاری کرده است، چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد و سود آن اگر قبل از سال خمسی هزینه شود خمس ندارد ولی اگر چیزی از آن باقی بماند خمس دارد.(البته در هر دو صورت اگر در پرداخت خمس در زحمت باشند می‌توانند زمانی که اصل پول را دریافت کردند بپردازند).2- اگر پول سپرده، از درآمد همان سال بوده و سپرده‌گذاری کرده است، چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد و سود آن اگر قبل از سال خمسی هزینه شود خمس ندارد ولی اگر چیزی از آن باقی بماند خمس دارد.(البته در هر دو صورت اگر در پرداخت خمس در زحمت باشند می‌توانند زمانی که اصل پول را دریافت کردند بپردازند).

در مورد زکات فطره و کفارات و صدقه و رد مظالم جایز نیست مازاد بر مؤونه سال بگیرد؛ و هرگاه اضافه از نیاز بگیرد باید مقدار اضافه را به فقیر دیگری بدهد.

اگر پول را براى این گذارده که وام بیشتر بگیرد خمس دارد و اگر پول پیش‌پرداخت مسکن است خمس ندارد.

كسى كه نياز به خانه ملكى دارد آنچه را صرف خريد خانه می‌کند خمس ندارد، ولى اگر درآمد سالش براى خريد خانه كفايت نكند و مجبور باشد چند سال پس‌انداز كند تا قادر به تهيّه خانه شود پول‌هايى كه سال بر آن‌ها گذشته خمس دارد، امّا اگر مثلاً زمين خانه را در اثناء سال اوّل بخرد و مصالح ساختمانى را در اثناء سال بعد و اجرت بنا را در سال سوم بدهد هیچ‌کدام خمس ندارد.

ارث محسوب می‌شود و خمس ندارد.

هزينه سفر حج يا زیارت‌های مستحبی اگر از درآمد همان سال باشد اصل و سود آن خمس ندارد و اگر ناچار باشد از چند سال قبل اسم‌نویسی كند و هزينه را بدهد، جزء مخارج همان سالش محسوب می‌شود و خمس ندارد، نه در آن سال و نه در سال‌های بعد. البته اشخاصی که سال خمسی ندارند و دارای سرمایه‌ای هستند که خمس آن را نپرداخته‌اند؛ باید خمس پولی را که برای حج یا عمره هزینه کرده‌اند و خمس سود آن را بپردازند.

احتياط مستحب آن است كه از ساير پول‌های رايج مانند اسكناس اگر شرايط ديگر در آن جمع باشد زكات بدهند.

وسايلى مانند اسباب آتش‌نشانی درجاهایی كه بيم آتش‌سوزی است يا داروهاى ضرورى و کمک‌های اولیه در خانه جزء هزینه‌های زندگى محسوب می‌شود و خمس ندارد هرچند اتفاقاً در تمام سال از آن‌ها استفاده نشود.

وام خمس ندارد مگر آن مقدار از وام كه اقساط آن پرداخت‌شده و معادل آن تا پايان سال خمسى موجود باشد.