مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض مسئله، دیه هم جزء اموال است و ثلث به دیه نیز تعلّق می‌گیرد.

دیه خمس ندارد.

تمام وارثان نسبى و سببى از دیه ارث می‌برند، مگر متقرّبان به مادر مانند برادر و خواهر مادرى.

ولایت ولىّ صغیر شامل دیه و مانند آن می‌شود، امّا نمی‌تواند برخلاف غبطه صغیر، دیه و مانند آن را ببخشد یا به نفع خود تصرّف کند.

دیه در مورد مجروحان جنگى و جانبازان از بیت‌المال در تاریخ اسلام سابقه ندارد ولى هرگونه کوششى براى حل مشکلات این عزیزان به‌جاست.

ظاهر ادلّه این است که هر دو جنبه را دارد. هم جنبه جبران خسارت و هم جنبه بازدارنده به همین دلیل یکى از نام‌های دیه، عقل است که به معناى بازداشتن است.

مالى كه بنابر تقويم شرعى به جبران خون مسلمان يا نقص بدنى او پرداخت شود.

ارش دیه غیر معیّن است و غالب احکام آن را دارد و ارشِ مربوط به زن هرگاه به ثلث دیه کامله برسد به نصف تقلیل پیدا می‌کند.

ظاهر این است که مشمول ارش است.

اگر تنها اثر آن درد محل بوده باشد دیه و ارش ندارد; امّا اگر تغییرى، هرچند براى مدّتى، در عضو یا استخوان پیدا شود ارش دارد.

آری باید از طرف جانی پرداخت شود.

دررفتگى بدون شکستگى دیه ندارد، بلکه ارش دارد و درصورتی‌که منتهى به نقص عضو نشود ارش آن کمتر و اگر منتهى شود ارش آن بیشتر است و ارش بر معیار درصد خسارت به نظر طبیب حاذق متدین تعیین می‌شود.

در فرض سؤال ارش بین آن دو نفر تنصیف می‌شود.

چون نقص محسوب می‌شود، ارش دارد و ارش آن معمولاً چیز مختصرى است.

احتیاط واجب آن است که دیه را بازگردانند و تبدیل به ارش کنند.