مدت زمان پاسخگویی به هر سوال بین 24 تا 72 ساعت است.

لطفا قبل از 72 ساعت از پیگیری سوال و یا ارسال سوال مجدد خودداری فرمائید.

از طریق بخش پیگیری سوال، سوال خود را پیگیری نمایید.

captcha
انصراف

زمان پاسخگویی به سوالات بین 24 تا 72 ساعت می باشد.

انصراف
چینش بر اساس: حروف الفبا جدیدترین مسائل پربازدیدها

ادّعای اعسار جانی که محکوم‌به دیه شده

بر اساس دستور شارع مقدّس، مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد (مانند جراحات یا تلفات ناشى از تصادفات رانندگى) دو سال است، آیا تقاضاى اعسار جانى قبل از انقضاى مهلت مقرّر، مسموع است؟

قبل از مدّت مقرّر نیازى به تقاضاى اعسار نیست. اگر این تقاضا مطرح شود، نسبت به بعدازآن مؤثر خواهد بود. ضمناً در مورد دیه اعضا، درصورتی‌که زیاد نباشد، احتیاط واجب آن است که فوراً پرداخت شود ولى اگر زیاد باشد (حدود یک‌سوم دیه‌یا بیشتر)، زمان‌بندی فوق در آن جاری است.

دیه کشته شدن سهوی دانش‌آموز بسیجی توسط مسئول پایگاه

مسئول برگزارى اردوى دانش‌آموزى، اسلحه کلاشینکف خود را بدون خشاب و فشنگ در اختیار دیگر اعضا قرار می‌داده است. در همین اثنا که اسلحه دست یکى از اعضا بوده، وى متأسفانه بدون اطّلاع مسئول اردو یک فشنگ جنگى که از قبل همراه خود داشته را داخل اسلحه به نحوى جاى می‌دهد که اسلحه آماده شلیک می‌گردد. به ناگاه ترقّه‌ای صوتى در کنار مسئول برگزارى اردو منفجر می‌گردد، ایشان جهت برقرارى نظم اسلحه را از دست فرد مزبور گرفته، خشابى را که نزد خود داشته به روى اسلحه سوار کرده، اسلحه را از ضامن خارج نموده، لکن هنوز مسلّح نکرده که اشتباهاً دست وى به روى ماشه رفته و موجب شلیک و اصابت گلوله به یک نوجوان بسیجى می‌گردد. علیرغم سعى و تلاش تیم پزشکى، مصدوم فوت می‌نماید. با توجّه به توضیحات بالا چه کسى ضامن است؟

ظاهر این است که هر دو مشترک در برابر دیه ضامن هستند و براى تعیین مقدار مسؤولیت هرکدام باید نظر کارشناسان متعهّد را به دست آورند و در صورت شک، احتیاط آن است که این دو نفر باهم مصالحه کنند و درهرحال این قتل جزء قتل خطا نیست بلکه شبه عمد است.

پرداخت دیه توسط کارفرما

در کشورهاى حوزه خلیج‌فارس شرکت‌هایی است که اگر کارگر شاغل در آن شرکت‌ها در هنگام کار در اثر سانحه‌ای مانند سقوط از ساختمان فوت نماید، مبلغ سى میلیون تومان به‌عنوان دیه به ورثه متوفّى پرداخت می‌نماید، این مبلغ چه حکمی‌دارد؟

هرگاه پرداختن دیه مزبور به‌صورت شرط استخدام کارگر درآمده باشد، اشکال ندارد، این شرط ممکن است به هنگام قرارداد با کارگر ذکرشده باشد و یا اینکه به‌صورت قانون کلی در عرف کارگرى آنجا باشد که جزء شرایط عامه استخدام محسوب گردد.

نحوه محاسبه و پرداخت تفاضل دیه نسبت به قاتلین مشترک

اگر سه مرد، مرد مسلمانی را کشته باشند و دو نفر از این مردان زن دیگری را نیز کشته باشند و اولیاء دم هر دو مقتول، خواستار قصاص باشند، تفاضل دیه به چه صورت محاسبه و پرداخت می‌شود؟

اگر دیه را 120 میلیون فرض کنیم باید 80 میلیون به مردی که فقط در قتل مرد مسلمان شرکت کرده بپردازند و به ورثه آن دو مرد دیگر که در قتل زن نیز شرکت داشتند هرکدام 50 میلیون بپردازند که مجموعاً 100 میلیون می‌شود که حدود 53 میلیون را اولیای زن می‌پردازند و 47 میلیون را اولیای مرد می‌پردازند؛ و دلیل آن این است که در فرض سؤال مرد اول یک‌سوم قتل را انجام داده، بنابراین یک‌سوم از دیه او کم می‌شود و دوسوم یعنی 80 میلیون به ورثه او به‌عنوان فاضل دیه می‌دهد؛ و اما دو مرد دیگر یک‌سوم از دیه هرکدام به خاطر قتل مرد اول کم شده و یک‌چهارم به سبب قتل زن (زیرا دیه زن نصف دیه مرد است) بنابراین یک‌سوم و یک‌چهارم دیه که مجموعاً هفت دوازدهم می‌شود از دیه آن‌ها کسر شده و باقی را به آن‌ها می‌پردازند یعنی اگر دیه را 120 میلیون فرض کنیم 70 میلیون کم می‌شود و تنها 50 میلیون برای قتل هرکدام به‌عنوان فاضل دیه پرداخت می‌شود؛ و با توجه به تفاوت فاضل دیه در قتل زن و مرد به نسبت 90 و 80 میلیون، 9 قسمت از آن 50 میلیون را ورثه زن و 8 قسمت را ورثه مرد می‌پردازد.

عدم دسترسی به اولیاء دم مقتول

اگر در قتل شبه عمد یا خطاى محض هویت اولیاى دم مشخص نباشد یا دسترسى به آنان میسّر نگردد، آیا می‌توان قاتل را ملزم به پرداخت دیه کرد و در صورت عدم پرداخت دیه، وى را حبس نمود؟

آرى او ملزم به پرداخت دیه است و چنانچه ولىّ دم نداشته باشد، دیه او به امام می‌رسد و درصورتی‌که ولیّ دم دارد ولی دسترسى به او نیست، براى او نگه می‌دارند و در صورت یأس، از طرف او به فقرا می‌دهند.

مقدار دیه با توجه به صدمات وارده

اگر بر سر موضوعی خانمی از شوهرش اطاعت نکند و سپس مشاجره‌ای بین آن‌ها صورت گیرد و براثر ضربه‌هایی که آقا به خانم وارد می‌آورد بدن خانم کبود شود آیا دیه واجب می‌شود؟

آری، دیه دارد و مقدار آن در مورد سرخ شدن اگر در سروصورت باشد یک مثقال و نیم طلا (مثقال شرعی) و اگر کبود شود 3 مثقال و اگر سیاه شود 6 مثقال و در غیر سروصورت نصف آن است و ماه‌های حرام در آن تأثیری ندارد.

دیه راننده مقصّر و سرنشین آن

هرگاه اتوبوسى با یک پیکان بار تصادف کند و راننده پیکان بار و شخص کنار دست او کشته شوند و پلیس راننده پیکان بار را مقصّر بداند، تکلیف چیست؟

اگر راننده پیکان بار به‌طوری مقصّر بوده که تلف شدنش مستند به خود او باشد، خون او هدر است و باید دیه شخص دیگرى را که با او کشته‌شده از مال او بدهند و اگر تخلّف از امور رانندگى تا آن حد نبوده که قتل مستند به خودش باشد بلکه مستند به هر دو بوده، نصف دیه هر دو بر عهده راننده اتوبوس و نصف دیه مقتول دوّم بر مال راننده پیکان بار است. در این‌گونه موارد قول اهل اطّلاع درصورتی‌که موثّق باشند حجّت است.

قرآن و تفسیر نمونه
مفاتیح نوین
نهج البلاغه
پاسخگویی آنلاین به مسائل شرعی و اعتقادی
آیین رحمت، معارف اسلامی و پاسخ به شبهات اعتقادی
احکام شرعی و مسائل فقهی
کتابخانه مکارم الآثار
خبرگزاری رسمی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
مدرس، دروس خارج فقه و اصول و اخلاق و تفسیر
تصاویر
ویدئوها و محتوای بصری
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی
انتشارات امام علی علیه السلام
زائرسرای امام باقر و امام صادق علیه السلام مشهد مقدس
کودک و نوجوان
آثارخانه فقاهت