مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در شب اول ماه رجب دیه تغلیظ نمی‌شود.

در فرض سؤال تغلیظ نمی‌شود.

فرقی بین آن‌ها نیست و تغلیظ نمی‌شود، تغلیظ خلاف اصل است و به موضع نص کفایت می‌کنیم.

درصورتی‌که ضرب و قتل هر دو در ماه‌های حرام واقع شود دیه تغلیظ می‌شود، در غیر این صورت دلیلى بر تغلیظ دیه نیست.

در فرض سؤال این مورد از باب تغلیظ است، زیرا هر دو در ماه حرام واقع‌شده است و منظور از مادّه قانونى مذکور نیز همین است.

نامگذاری این ماه‌ها به خاطر این است که جنگ در آن‌ها حرام است و دیه دو برابر نمی‌شود بلکه یک‌سوم به خاطر این ماه‌ها اضافه می‌شود.

تغلیظ تنها مربوط به رخ دادن جنایت در ماه حرام است.

الف: تغلیظ تنها در مورد قتل عمد بوده (حکم آن به غیر عمد و ختایی تسرّی پیدا نمی‌کند) و در قتل عمد یک‌سوم بر دیه‌ای که توافق کرده‌اند اضافه می‌شود.ب: احتیاط واجب آن است که در مورد اهل کتاب نیز دیه با تغلیظ پرداخت شود.ج: در فرض سؤال تأثیری ندارد.

در مواردى که دیه گرفته می‌شود پرداختن خسارت دیگرى لازم نیست، ولى در مواردى که اتومبیل کرایه خسارت‌دیده، یا شخص کارگر و کارمندى از کار بازداشته شده، یا ساختمانى بی‌جهت توقیف‌شده، در تمام این موارد باید اجرت‌المثل پرداخته شود.

اولیاء دمی که رضایت نداده‌اند می‌توانند دیه خود را بالمناصفه از آن‌ها بگیرند.

درصورتی‌که قیّم تشخیص داده که دیه گرفتن به نفع آن دیوانه است، بعد از عاقل شدن حق قصاص ندارد در غیر این صورت حق دارد.

آری حق او محفوظ است ولی باید سهم دیه سایر ورثه را بپردازند.

ولىّ امر حقّ عفو ندارد، بلکه باید یا قصاص کند، یا دیه بگیرد، (هرکدام که به مصلحت مسلمین باشد)

در فرض سؤال بعداً نمی‌توانند تغییر نظر دهند.

می‌توانند قصاص را با رضایت قاتل به هر چیزى تبدیل کنند، ولى رعایت انصاف درهرحال خوب است.