شرط صحت خرید کالا بهصورت نسیه
اگر کسى به فروشنده یخچال بگوید: از تو صد عدد یخچال میخرم و بعد از یک هفته پول آن را میپردازم آیا چنین معاملهای صحیح است؟
اگر یخچالهای مورد معامله در اختیار خریدار قرار گیرد مانعى ندارد.
اگر یخچالهای مورد معامله در اختیار خریدار قرار گیرد مانعى ندارد.
گذاشتن شرط بر عهده غیر مشترى یا غیر طرف معاوضه مشروعیت ندارد.
اين كار جايز نيست و مبلغ اضافه حرام است، ولى چنانچه جنس موجود باشد و خريدار نتواند در رأس مدّت قيمت را بپردازد فروشنده میتواند معامله را فسخ نموده و معامله جديدى با قيمت بيشتر و مهلت زيادتر، البتّه با جلب رضايت مشترى منعقد سازد.
اگر هر دو معامله بهصورت قطعى و جدی با شرایط انجام گیرد اشکالى ندارد.
درصورتیکه جنس را برای خودتان خریده باشید و بعد به او بهصورت اقساط با سود فروختهاید اشکالی ندارد.
درصورتیکه سازمان مذکور موافقت نکند آن معامله اشکال دارد.
میتوان معامله قبل را فسخ کرد و با مبلغ بیشتر و بهصورت نسیه معامله جدیدی را انجام داد.
الف: مشروعیت آن از دو طریق امکانپذیر است; نخست اینکه تخلفات باعث حقّ فسخ میشود، ولى خیار فسخ مشروط به پرداختن فلان مقدار بهعنوان خسارت شده باشد. دوّم اینکه معامله فسخ نشود، و با تأخیر انجام شود، و خسارت پیشبینیشده بهعنوان شرط ضمن عقد ذکرشده باشد. در هر دو صورت گرفتن آن مبلغ جایز است. ب: این امر باعث تردید در معامله نمیشود، بلکه مفهومش این است که اگر معامله را فسخ کرد، باید در مقابل این حقّ فسخ، فلان مبلغ را بپردازد. ج: در دو فرض بالا تفاوتى بین سبب تأخیر و خسارت نیست. د: درصورتیکه شرط مربوط به تأخیر بوده باشد، اشکالى ندارد. ه: اگر شرط مطلق بوده، و مطابق فهم عرف شامل چنین صورتى هم میشده، باید مطابق آن عمل گردد.
درصورتیکه از آغاز، معامله بهصورت نقد و نسیه انجام شود و قیمت معامله روشن باشد مانعی ندارد.
اگر در ضمن قراردادى چنین شرطى کنند صحیح است، چون نوعى معاوضه است و در صورت تخلف از شرط خیار فسخ براى دیگرى است.
هرگاه كسى جنسى را نسيه بفروشد ولى بعداً مقدارى از طلب خود را كم كند و بقيّه را نقد بگيرد اشكال ندارد.
هرگاه جنسى را بهطور نقد با قيمتى معامله كنند و بهطور نسيه با قيمتى گرانتر، مثلاً بگويد: اين جنس را نقداً به فلان مقدار مىدهم بهطور نسيه ده درصد گرانتر حساب مىكنم و مشترى قبول كند مانعى ندارد و ربا حساب نمىشود.
هرگاه مشترى پول جنسى را که نقداً خریدارى کرده تا سه روز نیاورد فروشنده حق فسخ دارد و اگر پول آن متاع را داده باشد آن چیز در نزد فروشنده امانت است.