مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اعتكاف بايد در مسجد جامع باشد.

در فرض سؤال، كافى نيست.

منظور از روز در مدت اعتکاف، از ابتداى طلوع فجر (هنگام اذان صبح) تا غروب آفتاب است؛ هر چند احتياط آن است كه تا اذان مغرب محاسبه شود، بنابراين، اعتكافِ شبِ اوّل و شب چهارم واجب نيست، هر چند جايز است؛ ولى اعتکاف شب دوم و سوم واجب است.

اعتکاف از ناحيه حدّاكثر مدت آن، محدوديّتى ندارد. لذا اعتکاف بيش از سه روز، هر چند مقدار زمان اضافه، يك روز يا قسمتى از يك روز يا يك شب، يا قسمتى از يك شب باشد اشکالی ندارد؛ البته اگر پنج روز طول كشيد، روز ششم واجب مى شود. بلكه بعضى از فقها معتقدند اعتكاف در هر مرحله اى از نظر تعداد روزها باشد، چنانچه دو روز به آن اضافه كند روز سوم واجب مى شود. بنابراين، اگر به اعتكاف شش روزه خود دو روز اضافه كند، روز نهم واجب مى شود، و اگر به اعتكاف نُه روزه اش دو روز اضافه نمايد، روز دوازدهم نيز واجب مى شود، و... و لكن اين سخن جاى گفتگو دارد، و محلّ تأمّل است.

هر گاه شخصى نيّت اعتكاف كمتر از سه روز كند (مثلا يك يا دو روز) اعتكافش باطل است.

هر سه روز را نیت روزه قضا کند و کسی که قضا ندارد نیت قصد قربت کند.

در محلی که مسافر باشد، چنانچه نخواهد حداقل ده روز در آنجا بماند نمی تواند معتکف شود و روزه او نیز صحیح نیست.

با توجه به اينكه روزه چنين شخصى صحيح نيست، اعتكافش نيز صحيح نخواهد بود.

نمى تواند يك اعتكاف را به نيت چند نفر بجا آورد; البتّه مى تواند اعتكاف را به نيّت خود بجا آورد، و ثواب آن را به تعدادى از زنده ها، يا عدّه اى از اموات، يا تعدادى از زنده ها و مردگان اهدا كند.

اعتكاف در اصل مستحب است؛ ولى ممكن است به سبب نذر، يا عهد، يا قسم، يا شرط ضمن عقد، يا مانند آن واجب شود.

هشت چيز در صحّت اعتكاف شرط است:1ـ ايمان.2ـ عقل.3ـ قصد قربت.4ـ روزه.5ـ كمتر از سه روز نباشد.6ـ در مسجد جامع باشد.7ـ اذن زوج، والدين و صاحب كار.8ـ از مسجد خارج نشود.

اعتکاف عبادتي است مستحب و در قرآن کريم نيز به آن اشاره شده است و هر زمانى از سال كه روزه در آن صحيح باشد جايز است. بنابراين در غير عيد فطر و قربان مى توان معتكف شد و بهترين زمان اعتكاف ماه مبارك رمضان، و با فضيلت ترين آن، دهه آخر اين ماه پربركت است.

روايتي در مورد اعتکاف در ماه رجب نيامده است و روايات در مورد ماه رمضان و بويژه دهة آخر آن است؛ ولي با توجّه به دلايل مطلقی که از روایات بدست می آید، در غير رمضان هم مشروع است و در ماه رجب که از ماه های پر فضیلت سال است و عمل ام داود نیز در آن است امید فضیلت مهمّی می رود.

در دنياى پر غوغاى مادّى، كه جاذبه ها به سوى ماديّت است، بر قلب و روح انسان زنگار مى نشيند. زنگارى از غفلت و دورى از خدا كه اگر با نيايش و عبادت برطرف نگردد، ممكن است روحانيّت و معنويّت را از وجود انسان برچيند و اينكه در روايات اسلامى نماز تشبيه به نهر آب پاكيزه اى شده كه انسان در هر شبانه روز پنج بار خود را در آن شستشو مى دهد، اشاره به همين نكته است. در ميان عبادات «اعتكاف» ويژگى خاصّى دارد و از جهاتى شبيه به مراسم حج و احرام است كه انسان را به جهانى مملوّ از روحانيّت و معنويّت سوق مى دهد. در محيط يك مسجد جامع سه روز ماندن، روزه گرفتن و به عبادت پرداختن و در خودسازى كوشيدن و به غير خدا نينديشيدن، تحوّل عظيمى در روح انسان پديد مى آورد كه صفا و نورانيّت آن بى نظير است. به حمدالله در سالهاى اخير اعتكاف از سوى قشر جوان و مخصوصاً دانشجويان عزيز، مورد استقبال واقع شده، و لذّت و آثار اين عبادت روحانى را دريافته اند، و ما اين استقبال عظيم را به آنها تبريك مى گوييم. اميدواريم جوانان عزيز ما، مخصوصاً دانشجويان، در اين امر كه وسيله مؤثّرى براى قرب پروردگار است، نيز نسبت به ديگران پيشگام باشند و از نتايج معنوى آن كاملا بهره مند شوند.

این کار شرعا صحیح نیست. باید جای دیگری برای خود انتخاب کنند.