محجوریت دیوانه و سفیه
آیا کسی که دیوانه و یا سفیه شده می‌تواند در اموال خود تصرف کند؟
«ديوانه» و «سفيه» يعنى كسى كه مال خود را بيهوده مصرف مىكند و توانايى بر نگهدارى و معامله ندارد، حق ندارند در مال خود تصرّف كنند بلكه بايد زير نظر ولی آن‌ها باشد.
رابطه بلوغ و رشد
آیا بین بلوغ و رشد رابطه‌ای وجود دارد و یا می‌توان سنّ بلوغ را نشانه رشد قرارداد؟
بلوغ و رشد ملازم یکدیگر نیستند و غالباً رشد بعد از بلوغ است.
محجوریت بچه نابالغ
آیا بچه اجازه تصرف در اموال خود را دارد؟
بچه نابالغ حقّ تصرّف در مال خود را ندارد و نشانه بلوغ يكى از سه چيز است: «اوّل» در پسران كامل شدن 15 سال قمرى و وارد شدن در 16 سالگى است؛ و در دختران كامل شدن 9 سال قمرى و وارد شدن در 10 سالگى است و با توجه به این‌که هرسال شمسى 11 روز بيشتر از سال قمرى است بنابراین با محاسبه اين تفاوت و احتساب سال كبيسه، زمان بلوغ در پسران به سال شمسى حدوداً 14 سال و 6 ماه و 20 روز و زمان بلوغ در دختران 8 سال و 8 ماه و 25 روز مىباشد «دوم» بيرون آمدن منى «سوم» روييدن موى درشت بالاى عورت لازم به ذکر است که درشت شدن صدا و روييدن موى درشت در صورت و پشت لب و مانند آن، دليل بر بلوغ نيست، مگر اينكه از اين راه يقين به بالغ شدن حاصل شود.
محدوده تصرفات انسان در زمان حیات
آیا انسان می‌تواند در اواخر عمر خود قبل از مرگ به هر مقداری که بخواهد در اموال خود تصرف کند یا به کسی ببخشد؟
انسان مىتواند قبل از مرگ خود خواه صحيح و سالم باشد يا بيمار هرقدر از مال خود را بخواهد، به ديگرى ببخشد، يا جنسى را ارزان‌تر از قيمت بفروشد، يا به مصرف خود و عيال و ميهمان برساند به‌شرط این‌که کاملاً هوشیار باشد.
تعریف محجور
به چه کسی محجور گفته می‌شود؟
کسی که از تصرف در اموال ممنوع شده باشد
تعریف حَجْر
لطفاً بفرمایید که حَجْر به چه معنایی است؟
حالتی که باعث ممنوعیت از تصرف در اموال شود.
اختلاف‌نظر مجتهدین
اگر در مسئله‌ای مراجع اختلاف‌نظر داشته باشند تکلیف چیست؟
در مسائلى كه مجتهدين اختلاف‌نظر دارند بايد از «اعلم» تقليد كند.
موارد رجوع در احتیاطات
آیا در جملاتى از قبیل «خالى از اشکال نیست»، «محل تأمّل است» و «بعید نیست که چنین باشد» می‌شود به مرجع تقلید دیگرى رجوع کرد؟
در احتیاطات، رجوع به غیر جایز است و همچنین در جمله «خالى از اشکال نیست» و جمله «محل تأمّل است» و امّا جمله «بعید نیست» در تعبیرات ما فتواست.
تقلید از دو یا چند مرجع تقلید
آیا یک فرد می‌تواند از دو یا چند مجتهد تقلید کند؟
هرگاه دو مجتهد مساوى باشند، مىتوان بعضى از مسائل را از يكى و بعضى را از ديگرى تقليد كرد؛ ولی هرگاه در مسئله‌ای به فتوای یکی عمل کرد، عمل به فتوای دیگری در آن مسئله، جایز نیست.
بازگشتن به تقلید از مرجع تقلید فوت‌شده بعد از عدول به زنده
شخصى پس از فوت مرجع تقلیدش از مجتهدى تقلید نموده، ولى قبل از عمل به فتواى آن مجتهد مجدداً از مرجع قبلى که فوت نموده تقلید کرده است، آیا عدول با توصیف فوق‌الذکر جایز می‌باشد؟ با در نظر گرفتن این‌که در بعضى از مسائل ازجمله در مسائل تقلید، مقلّد همین مجتهد زنده می‌باشد.
چنانچه مجتهد زنده اعلم بوده، عدولش صحیح و بازگشت از آن جایز نیست و اگر میّت اعلم بوده، می‌تواند در مسائلی که عمل کرده باقی بماند و تقلیدش از مجتهد زنده در موارد علم اجمالى یا تفصیلى به اختلاف جایز نبوده است.
تقارن تبعیض در تقلید و بقاء بر میت
مرجع بنده تبعیض در تقلید را خلاف احتیاط می‌داند و از مجتهدی که جایز می‌دانست تقلید نموده و در مسئله تقلید از میت از سومی تقلید کردم و میت تقلید از اعلم را واجب نمی‌داند و بنده در مسئله تبعیض از دومی و تقلید از غیر اعلم از آخری تقلید کردم و از تعدادی مجتهد تقلید کردم. آیا تمام تقلیدم صحیح است؟
هرگاه سومی اجازه می‌دهد که در مسائلی که حتی در حیات میت به فتوای او عمل‌نکرده‌اید باقی بمانید عمل شما به فتاوای میت اشکالی ندارد ولی به عقیده ما احتیاط آن است که در فتاوایی که عمل‌نکرده‌اید باقی نمانید.
مراتب بقاء بر میت
شخصى از مرجعى تقلید می‌کرده است، پس از فوت او با اجازه مرجع دوّم زنده به تقلید مرجع اوّل باقی‌مانده است، سپس مرجع دوّم از دنیا رفته است و اکنون از مرجع سوّم که زنده است تقلید می‌کند، اکنون آیا با اجازه مرجع زنده باید بر تقلید از مرجع اوّل باقى بماند یا مرجع دوّم؟
به تقلید مرجع اوّل باقى بماند.
بقا بر تقلید مرجع میّت قبلى که اعلم از میت بعدى و از حی بوده
وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتی‌که هر یک از مراجع میّت قبلى، اعلم از بعدى بوده‌اند و اعلم از حىّ بوده‌اند؟
باید در مسائلی که از مرجع اوّل تقلید کرده است، بر تقلید او باقى بماند.
بقا بر تقلید مرجع که قبل از بلوغ انتخابشده
بچه مميزي که مرجع تقليد انتخاب کرده، ولي قبل از بلوغ مرجعش فوت می‌کند. آيا بعد از بلوغ می‌تواند به تقليد از او باقي باشد؟
اگر بچه مميزي باشد که عباداتش صحيح است، می‌تواند باقي باشد.
تقلید از میت بدون اجازه از مجتهد حی
کسى که بدون اجازه مجتهد زنده به تقلید میّت باقی‌مانده است اعمالى که انجام داده چه حکمى دارد؟
حال باید از مجتهد زنده در مسئله بقاى بر تقلید میّت، تقلید کند چنانچه فتواى مرجع فعلى او جواز بر بقا باشد اعمال سابق او صحیح است.
