مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

احتياط مستحب آن است كه با وجود زمين يا خاك خشك بر زمين يا خاك نمناك تيمّم نكند.

تيمّم بر ديوار گلى صحيح است

چيزى كه بر آن تيمّم مى‏كند بنابر احتياط واجب بايد غصبى‏نباشد، امّا اگر نداند غصبى است و يا فراموش كرده باشد تيمّم او صحيح است، مگر آن‏كه خودش آن را غصب كرده باشد.

كسى كه در جاى غصبى زندانى است مى‏تواند بر خاك يا سنگ آن تيمّم نمايد و نمازبخواند.

بهتر است تا آنجا كه امكان دارد چيزى كه بر آن تيمّم مى‏كند گردى داشته باشد كه بر دست بماند و بعد از زدن دست بر آن، مستحب است دست را بتكاند كه گرد و خاك اضافى آن بريزد.

بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، كنار جاده‏ها و زمين شوره‏زار در صورتى كه نمك روى آن نگرفته باشد خود دارى كند و اگر نمك روى آن را گرفته است باطل است، اگر آلودگى طورى است كه بيم بيمارى از تيمّم بر آن مى‏رود، بايد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا كند.

در بعضی روایات به این معنی اشاره شده است و منظور این است که حتی الامکان با وضو بخوابد و اگر نشد با تیمم.

سابقا فتواى ما بر شرطيت علوق بود. علوق به معناى گرد و غبار است و شرطيت آن را به اين معناست كه سنگ مورد تيمم بايد غبار و يا گرد و خاكى داشته باشد كه به هنگام زدن دست بر سنگ، آن غبار به دست بماند. اما ما در مطالعاتى كه در اين مورد كرديم نظرمان تغيير كرد و فتواى ما اين است كه علوق شرط نيست. بنابراين تيمم بر سنگ‏هاى شسته و صيقل داده شده مثل سنگ مرمر كه در ساختمانها به كار مى‏رود صحيح است اگر چه هيچ غبارى بر آن نباشد.

تیمم بر کاشی و سرامیک صحيح نيست.

هرگاه چيزهايى كه تیمم بر آن صحیح است پيدا نشود، بايد برگرد و غبارى كه روى لباس و مانند آن است تيمّم كند و چنانچه غبار پيدا نشود بايد بر گِل تيمّم كند و اگر گل هم پيدا نشود احتياط واجب آن است كه نماز را بدون تيمّم بخواند و بعداً قضاى آن را نيز به جا آورد و چنين كسى را «فاقد الطّهورين» نامند.

اگر به صورت و دست می چسبد فاقد الطهورین است.

اگر خلل و فرج وسیع نباشد مانعی ندارد.

تیمّم بر آنها اشکال دارد.

این کار اشکالی ندارد مشروط بر این که مهر برای خودتان باشد.

در فرض سوال کافی است بر روی سنگ صیقلی تمیزی تیمم کند و اگر آن هم ضرر داشته باشد بدون وضو و تیمم نماز بخواند و احتیاطا بعدا اعاده کند.