اختلاف در رهن یا ودیعه بودن مالی
چنانچه دو نفر در رهن یا ودیعه بودن مالی با یکدیگر اختلاف کنند؛ بدین گونه که مالک، مدعی ودیعه بودن مال و نگهدارنده مدّعی رهن بودن آن باشد، تکلیف چیست؟
قول مالک با سوگند خوردن، پذیرفته میشود، بهشرط آنکه طرف مقابل بر ادعای خود بینهای نداشته باشد.
فروش مال مورد رهن توسط طلبکار
فروش مال به رهن گذاشته توسط طلبکار چه حکمی دارد؟
اگر طلبكار چيزى را كه گرو برداشته با اجازه بدهكار بفروشد رهن باطل مىشود و پول آن رهن نيست، مگر اينكه اجازه فروش با اين شرط باشد كه پول آن بهجای آن گرو باشد.
اجاره دادن مال گرو گذاشتهشده به خود گرو گذار
شخصى به خاطر رفع احتیاج خانه یا مغازهاش را در مقابل مقدارى پول گرو میگذارد. سپس با توافق همدیگر، گرو دهنده عین گرو گذاشتهشده را از صاحب پول کرایه میکند و درنتیجه خانه یا مغازه در تصرّف مالک میماند و ماهانه کرایهاش را به مرتهن میدهد. آیا این معامله صحیح است؟
شخص رهن گیرنده مالک منافع عین گرو گذاشتهشده نیست و نمیتواند آن را اجاره بدهد.
تعلق خمس به مال رهن گذاشتهشده
من مقداری پول به صاحبخانهام بهعنوان قرضالحسنه دادهام (برای رهن منزل) آیا سر سال باید خمس آن را بدهم؟
مادام که برای رهن به آن نیاز دارید خمس ندارد.
گرو گذاشتن اموال ضروری
اگر بدهکار مالی برای گرو گذاشتن نداشته باشد و یا اموالی را که جزو مستثنایت دین و ضروری زندگی او است را بهعنوان گرو بگذارد، تکلیف طلبکار در این صورت چیست؟
هرگاه بدهکار گروگانى نپرداخته و غیر از خانه مسکونیاش و وسایل ضرورى خانه مال دیگرى نداشته باشد، طلبکار نمیتواند طلب خود را از او بخواهد، بلکه باید مهلت بدهد، ولى اگر مالى را که گرو گذاشته، طلبکار میتواند آن را بفروشد و طلب خود را بردارد (حتّی اگر جزء مستثنیات دین باشد).
کیفیت انعقاد قرارداد رهن
آیا برای ایجاد رهن نیازی به الفاظ خاص یا همان صیغه میباشد یا بدون الفاظ نیز رهن منعقد میشود؟
رهن را مىتوان با صيغه لفظى خواند، مثلاً بگويد: اين مال را در برابر آن طلب نزد تو گرو گذاردم او هم بگويد: «قبول كردم» و يا اينكه عملاً انجام دهند، يعنى بدهكار مال خود را بهقصد گرو به طلبكار بدهد و او هم به همين قصد، بگيرد.
نسیه بودن بخشی از ثمن معلوم و توافق بر پرداخت آن به زمان توانایی
فرض این است شخص الف ماشینی به شخص ب میفروشد با ثمن معین ۲۰۰ میلیون؛خریدار ۱۵۰ میلیون از مبلغ را میپردازد لیکن فروشنده به وی می گوید هر زمان توانستی باقی ثمن را بپرداز ؛آیا چنین عقدی غرری و باطل است ؟
با توجه به اینکه ثمن معامله مشخص شده چنانچه طرفین معامله بر تاخیر مقدار باقیمانده توافق نمایند یااین که در عرف محل منصرف به زمان خاصی باشد که در همان مدت باید پرداخت بشود معامله اشکالی ندارد و غرری محسوب نمی شود.
تعلق اجرت به برنامههای تبلیغاتی صداوسیما
برنامهاى تبليغاتى به سيما داده مىشود تا در شب مشخصی پخش نمايند. مسؤولين محترم ذيربط اسمى از پرداخت پول براى اين كار نمىبرند و متعارف اين عمل هم در ذهن برادران متقاضى چنين بوده كه چون كار، كار قرآنى است حتماً رايگان خواهد بود. ولى بعد از اتمام برنامه، عزيزان سيما مطالبه وجه مىنمايند. آيا دينى بر ذمّه متقاضيان مستقر است؟
برنامههاى تبليغاتى معمولاً اجرت دارد، خواه صحبتى درباره آن باشد، يا نشده باشد؛ و خواه در ذهن متقاضيان، مجّانى بودن باشد، يا نباشد. بنابراين، شما مديون اجرت تبليغات هستيد. ولى سزاوار است مسؤولين صداوسیما تا آنجا كه امكان دارد در اینگونه مسائل قرآنى و فرهنگى ارفاق كنند.
خمس معدنی که اجارهای است
چنانچه معدنی را اجاره کنند، خمس آنچه استخراج میشود بر عهده کیست؟ مالک یا مستأجر؟
کسی که اجاره داده خمس معدن ندارد و اجارهکننده خمس دارد پس از کسر مخارج.
وظیفه کسی که رهن کامل کرده
من خانه را رهن کامل کردهام و امکان فسخ معامله نیست نمازهای من در این خانه باطل است؟
نیت قرض کند و رضایت او را بطلبد و اگر یقین به رضایت دارید کافی است.
عدم تنافی شرط عدم اجاره مجدد عین مستأجره با ملکیت منافع
اگر موجر با مستأجر شرط کرده باشد که نمیتواند عین مستاجره را اجاره دهد و با توجه به اینکه مستأجر مالک منافع شده آیا این شرط لطمه به مالکیت خصوصی نمیزند؟
مستأجر، مالک منافع است نه مالک عین و باید طبق قرارداد خود عمل نماید.
دادن و گرفتن چک تخلیه در اجاره
آیا دادن و گرفتن چک تخلیه که در حال حاضر در بنگاههای معاملاتی عرف شده است با توجه به اینکه اولاً مستأجر در زمان صدور آن علم به موضوع دارد که توان پرداخت مبلغ را ندارد و ثانیاً به خاطر عرفی بودن در صورت عدم تحویل چک، منزل به وی اجاره نمیدهند ازنظر شرعی دارای اشکال است یا خیر؟
هرگونه تعهدی برای تخلیه در مورد مقرّر با رضایت طرفین اشکالی ندارد.
اجاره دادن ملک رهن شده به مالک آن
من مغازهای رهن کردم و میخواهم آن را به صاحب مغازه کرایه دهم آیا این کار اشکال دارد؟
درصورتیکه تغییراتی در ملک ایجاد نمایید این کار مانعی ندارد.