مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در مورد اوّل پزشک و در مورد دوم تزریق کننده ضامن است. در مورد سوم چنانچه مرگ یا عارضه، ناشى از خطاى تزریق کننده باشد، او ضامن است; مگر اینکه قبلاً به‌طور خصوصى یا به‌طور عام از بیماران خود برائت گرفته باشد و اگر به خاطر عیب و علّت غیرعادی در بیمار بوده، ضامن نیست؛ و در مورد چهارم تزریق کننده ضامن است.

پزشك بايد نهايت تلاش خود را در فراگيرى بكند و چنانچه قبل از درمان از بیمار برائت براى رفع ضمان به عمل بیاورد مسئول نيست.

در فرض سؤال پزشک اگر کوتاهی نکرده باشد ضامن نبوده و نمی‌توان او را محکوم به دیه کرد.

اگر از آن‌ها اجازه گرفته و در برابر این‌گونه امور سلب مسئوليت كرده، ضامن نيست.

مراجعه بيماران به طبيب در چنان شرايطى برائت ضمنى محسوب مى‏شود، بنابراين ضامن نيستند.

آرى ضامن است و هرگاه هزينه بيش از ديه باشد، بايد علاوه بر ديه تفاوت آن را نيز بپردازد.

اگر راه درمان منحصر به همين راه است، بايد اقدام كند و مسئولیتی ندارد.

هرگاه این‌گونه ضررها طبيعى باشد و معمولاً در غالب موارد رخ مى‏دهد، ضامن نيست. در غير اين صورت، اگر از مريض برائت نگرفته باشد، ضامن است.

درصورتی‌که دندان خراب است و بعضى به علل مختلف ترجيح مى‏دهند آن را بكشند و طبيب توجيه لازم را نموده، ولى بيمار اصرار در كشيدن آن دارد، اشكالى ندارد.

چنین شخصى کار خلافى کرده و مجازات دارد، ولى ضامن دیه طرف نیست مگر اینکه شخصاً دارو را به او تزریق کرده یا خورانده باشد.

درصورتی‌که پزشک سهل‌انگاری نکرده باشد و از بیمار یا اولیاى وى برائت گرفته باشد ضامن نیست.

طبیب در هر دو صورت ضامن است و اگر دسترسى به حاکم شرع باشد، باید اذن بگیرد و اگر دسترسى به شخص خاصی نیست ما اذن می‌دهیم که اطبا اقدام کنند و ضامن نیستند.

در فرض سؤال پزشک ضامن خون نیست، ولى گناه بزرگى مرتکب شده و قابل‌تعقیب است.

درصورتی‌که این کار براى معالجه اجتناب‌ناپذیر باشد و از مریض یا اولیاى او اجازه گرفته باشد، ضامن نیست. در غیر این صورت ضامن است.

در صورت تشخیص نادرست، طبیب ضامن است، مگر اینکه قبلاً به‌طور خصوصى یا به‌طور عام نسبت به خسارت‌ها اعلام برائت کرده باشد؛ و در صورت سهل‌انگاری در تشخیص، طبیب به‌هرحال ضامن است، چون کوتاهى کرده است.