مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اشخاص وسواسى بايد به‌یقین و شک خود عمل نكنند بلكه مطابق اشخاص معمولى عمل كنند خواه يقين براى آن‌ها حاصل شود يا نه و الا در بسيارى از موارد نمازشان باطل خواهد بود.

كسى كه زياد شك می‌کند اگر شك كند ركنى را به‌جا آورده يا نه (مانند ركوع) و به آن اعتنا نكند بعد يادش بيايد كه آن را به‌جا نياورده است، چنانچه وارد ركن بعد نشده بايد آن را به‌جا آورد و اگر مشغول ركن بعد شده نمازش باطل است، ولى اگر غير ركن باشد و بعد يادش بيايد كه به‌جا نياورده، چنانچه وارد ركن بعد نشده به‌جا می‌آورد و اگر وارد ركن بعد شده بر نمی‌گردد و نمازش صحيح است.

هرگاه انسان شك كند كثير الشك شده يا نه بنا می‌گذارد بر اين‏كه كثير الشك نشده و به‌عکس اگر كثير الشك بوده تا يقين نكند به حال معمولى برگشته، بايد به شک خود اعتنا نكند.

اگر كسى در مكان مخصوصى (مثلاً وقتى در میان جمع نماز می‌خواند) زياد شك می‌کند فقط در همان‌جا اعتنا به شک خود نمی‌کند و در بقیه ی موارد به شک خود اعتنا می‌کند.

«كثير الشك» يعنى كسى كه زياد شك می‌کند نبايد به شک خود اعتنا كند، خواه در عدد ركعات نماز باشد، يا در اجزاى نماز، يا شرايط نماز.

اگر كسى در نماز معيّنى‏ مانند نماز صبح زياد شك می‌کند، فقط در آن بايد اعتنا نكند و در مورد بقیه‌ی شک‌ها باید اعتنا نماید و باید مانند دیگران عمل نماید.

كسى كه فقط در يك مورد نماز زياد شك می‌کند (مثلاً در حمد و سوره) چنانچه در چيزهاى ديگر شك كند بايد به دستور شك عمل نمايد، تنها درموردى كه زياد شك می‌کند اعتنا نخواهد كرد.

منظور از اعتنا نكردن به شك اين است كه آن‌طرف را كه به نفع اوست بگيرد، مثلاً اگر شك كند سجده يا ركوع را به‌جا آورده، بنا بگذارد كه به‌جا آورده است، هرچند از محل آن نگذشته است، يا اگر شك كند نماز صبح را دو ركعت خوانده يا سه ركعت، بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است.

هرگاه به خاطر يك حالت فوق‌العاده مانند بيمارى، غضب يا مصيبت موقتاً گرفتار حالت كثرت شك شود بايد به شک خود اعتنا كرده و مطابق احكام آن رفتار كند.

كثير الشك كسى است كه بگويند زياد شك می‌کند و اگر كسى در يك نماز سه مرتبه شك كند يا در سه نماز پشت سرهم شك كند كثير الشك است.

درصورتی‌که دیگران شک نداشته باشند، باید همراه دیگران نماز را انجام داد.

فقط شامل رکعات است.

درصورتی‌که از عمل مأمومین اطمینان پیدا کند که حق چیست باید به آن عمل کند.

براى آگاه كردن امام ممكن است به عدد ركعات نماز دست بر زانو بزند، يا «الله‌اکبر» بگويد و يا به هر ترتيب ديگر كه سخن گفتن و كارى برخلاف نماز انجام دادن در آن نباشد، ولى نبايد قبل از امام برخيزد و نماز خود را ادامه دهد.

اگر امام جماعت در عدد رکعت‌های نماز شك كند، مثلاً نداند سه ‏ركعت خوانده يا چهار رکعت هرگاه مأموم بداند چهار ركعت خوانده با علامتى به امام می‌فهماند و امام بايد مطابق آن عمل ‏كند و بالعكس اگر امام می‌داند چند ركعت خوانده، ولى مأموم شك می‌کند، بايد از امام پيروى كند و به شک خود اعتنا نكند.