مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر جزء مسجد نباشد و جدا محسوب شود مانعى ندارد.

درصورتی‌که موقتاً مورداستفاده مسجد نیست می‌توانند آن را اجاره دهند مشروط بر اینکه از آن نگهداری کامل شود و اگر اصلاً مورداستفاده نیست باید بفروشند و خرج سایر نیازهای مسجد کنند.

رضایت آن‌ها شرط نیست ولى نباید ایجاد مزاحمت براى آن‌ها بشود مثلاً بلندگوى مسجد یا پارک ماشین‌ها در اطراف مسجد نباید مزاحم همسایه‌ها باشد.

هرگونه تغيير، تبديل، بازسازي و نوسازي در مسجد، در حياط و شبستان يا غيره که به نفع نمازگزاران باشد مانعي ندارد ولي احکام مسجد تغيير نمی‌کند. امّا سرويس بهداشتي را نمی‌توآنجابجا کرد و به‌جايي که جزو مسجد است انتقال داد. نکته: گاه بعضي از قسمت‌های مسجد متعلّق به آن و موقوفه مسجد است، ولي جزء مسجد نيست؛ مانند حياط بعضي مساجد که در آن نماز برپا نمی‌شود (مانند مناطق پرباران شمال) يا آشپزخانه که متعلّق به مسجد است ولي جزء مسجد نيست و میتوان‌ در صورت لزوم در آن خانه عالم و يا خادم يا سرويس بهداشتي احداث کرد، ولي حياط بعضي مساجد که در فصول مناسب در آن نماز برپا می‌شود (مانند مناطق گرمسير) جزء مسجد است و احکام آن را دارد.

چنانچه امیدى براى تجدید بناى آن نیست و همچنین نیاز به حمّام دیگرى در آنجا نیست که این زمین را بفروشند و صرف آن کنند، در این صورت می‌توانید طبق آنچه نوشته‌شده عمل نمایند.

چنانچه خاک پاک‌روی آن بريزند تا آلودگي سرايت نکند اشکال ندارد.

انجام این کار اشکال ندارد.

احتیاط آن است که از متولی اجازه بگیرند ولى اگر متولی نسبت به مصالح مسجد مخالفت یا بی‌اعتنایی کند از حاکم شرع اجازه بگیرند، ولی اگر برخلاف آن کارى انجام‌شده، ضررى به نمازخواندن در مسجد و حتّى ساختمان‌های جدید نمی‌رساند.

آن را طورى بسازید که هم قابل‌استفاده براى نمازگزاران باشد و اگر هم کسى حاضر به نماز در آن نبود بتوانند به‌عنوان انبار مسجد مجاور از آن استفاده کنند.

ملحق كردن چيزى از مسجد به كوچه و خیابآنجايز نيست و چنانچه برخلاف اين حكم شرعى ملحق كنند بايد قيمت زمين الحاقى به نرخ روز گرفته و صرف توسعه و نیازهای مسجد شود.

مسيرها دو نوع است: گاهي بن‌بست و گاهي باز است؛ اگر بن‌بست باشد متعلّق به کساني است که درب خانه آن‌ها در آن کوچه باز می‌شود و با رضايت آن‌ها و باز کردن درب جديد از مسير ديگر مانعي ندارد. ولي در مسيرهايي که باز است نمی‌توان آن را جزء مسجد کرد، امّا اگر اين تغيير به نفع مردم باشد و مسير مناسب ديگري را ايجاد کنند، (با موافقت شهرداری‌های محل) اشکال ندارد.

اولاً در صورتى میتوان‌ زیرزمین مسجد را تبدیل به درمانگاه کرد که هیچ‌گونه مزاحمتى براى نمازگزاران نداشته باشد و مردم نخواهند ازآنجا براى نمازخواندن استفاده کنند.ثانیاً زنان معذور نمی‌توانند به آنجا مراجعه کنند و غیرمسلمانان اگر سبب آلوده شدن آنجا نشوند مانعى ندارد و این در صورتى است که درمانگاه بعداً ایجادشده باشد، امّا اگر از اوّل آنجا وقف بر درمانگاه شده است مشکلى ندارد.

در فرض سؤال، باز کردن درب اشکالی ندارد.

اگر مزاحم نمازگزاران نباشد و جا را بر آن‌ها تنگ نکند و از نیازهاى مسجد محسوب شود اشکالى ندارد.

این کار اشکال دارد، ولى می‌توانند دربى از یک مسجد به دیگرى بازنمایند.