تأثیر نرخ تورم در ضمانت
شخصی قبل از تصویب و الحاق تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی مهریه خانمی را که مبلغ کمی نیز بوده ضمانت کرده حال بعد از تصویب تبصره مزبور ضامن مکلف به پرداخت مهریه به نرخ روز است یا همان مبلغ مهریه را باید بپردازد؟
در این مورد مکلف به پرداخت بدهی به نرخ روز (با در نظر گرفتن تورم متوسط اجناس) است.
ضمانت در صورت معین نبودن بدهی
فردی یک‌صد كيلو گندم بدهکار است و یک بدهی نقدی بابت معامله‌ای دارد، می‌توان یکی از آن دو را بدون مشخص کردن ضمانت نمود؟
در ضمانت بايد جنس و مقدار معيّن باشد و درصورتی‌که بدهی فرد متعدد است مشخص باشد که کدام بدهی مورد ضمانت قرارگرفته است، بنابراين اگر كسى از ديگرى یک‌صد كيلو گندم و یک‌صد تومان پول طلبكار باشد و كسى بگويد من ضامن يكى از دو طلب هستم و معيّن نكند صحيح نيست.
شرایط طلبکار در تحقق ضمانت
آیا در بحث ضمانت، طلبکار نیز باید حائز شرایطی باشد یا اینکه مطلق بدهی را می‌تواند ضمانت کند فارغ از اینکه طلبکار چه کسی باشد؟
طلبکار نیز باید بالغ و عاقل باشد و كسى او را مجبور نكرده باشد و همچنین سفيه هم نباشد.
انتقال ذمه بدهکار به ذمه ضامن توسط طلبکار ورشکسته
آیا فرد ورشکسته می‌تواند طلب خود را از ذمه بدهکار به ذمه ضامن منتقل کند؟
طلبكارى كه حاكم شرع به‌واسطه ورشكستگى او را از تصرّف در اموالش منع كرده نمىتواند طلب خود را به ذمّه ديگرى منتقل كند.
مطالبه‌ی طلب از سوی ضامن در صورت بخشش طلبکار
چنانچه طلبکار طلبی که دارد را به ضامن ببخشد، ضامن می‌تواند آن را از بدهکار بگیرد؟
هرگاه طلبكار، طلب خود را به ضامن ببخشد، ضامن نمىتواند از بدهكار چيزى بگيرد و اگر مقدارى از آن را ببخشد آن مقدار را نمی‌تواند مطالبه نمايد.
وضعیت ضمانت پس از مرگ ضامن
آیا با فوت ضامن ضمانت باطل می‌شود یا اینکه از ماترک و ثلث برداشته می‌شود؟
از ماترک برداشته می‌شود.
استفاده مشتری از چک معامله ثالث برای ضمانت
مشترى چک‌هایی را به بایع می‌پردازد که صادرکننده آن شخص ثالثى است. در صورت عدم تبدیل چک‌ها به وجه نقد (به لحاظ عدم موجودى) آیا بایع حقّ رجوع به مشترى را دارد، یا اینکه با قبول چک شخص ثالث، ذمّه مشترى برىء و ضمان به ذمّه صاحب چک (شخص ثالث) منتقل می‌شود؟ آیا بین موردى که شخص ثالث چک مذکور را بابت بدهى خود به مشترى داده و جایى که صرفاً به‌عنوان امانت، یا تضمین، تحویل او داده تفاوتى وجود دارد؟
چک حواله‌ای بیش نیست و ذمّه خریدار تا چک وصول نشود، مدیون فروشنده است; مگر اینکه فروشنده در حین معامله بپذیرد که ذمّه ثالث را به‌جای ذمّه خریدار قبول کند.
فسخ ضمانت از سوی طلبکار
آیا طلبکار بعد از قبول ضمانت می‌تواند ضمانت او را فسخ کند و طلب خود را از بدهکار اول بگیرد؟
هرگاه ضامن در موقع ضمانت توانايى پرداختن بدهى را داشته باشد طلبكار نمىتواند ضمانت او را فسخ كند و طلب خود را از بدهكار اوّل مطالبه نمايد، حتی اگر ضامن در آن موقع فقير باشد ولى طلبكار اين مطلب را بداند و به ضامن شدن او راضى شود حقّ فسخ ندارد، مگر آنکه در قرارداد شرط کرده باشد كه هر وقت بخواهد بتواند ضمانت را فسخ كند.
اطلاع طلبکار از فقیر بودن ضامن
اگر ضامن هنگام ضمانت فقير باشد و توانایی پرداخت بدهی مورد ضمانت را نداشته باشد اما طلبكار این مطلب را نداند و بعد متوجّه شود، آیا طلبکار می‌تواند ضامن بودن او را فسخ كند؟
اگر ضامن از همان اوّل فقير باشد و طلبكار هم نداند و بعد متوجّه شود می‌تواند ضامن بودن او را فسخ كند.
تعریف رهن
یکی از عناوین و اصطلاحاتی که در بخش معاملات با آن برخورد کرده‌ام عبارت است از " رهن " لطفاً بفرمایید که رهن چیست و چه نوع معامله‌ای است؟
«رهن» يا «گرو گذاردن» آن است كه بدهكار با طلبكار قرارداد مىبندد كه مقدارى از مال خود را نزد او بگذارد كه اگر طلب او را به‌موقع ندهد بتواند طلبش را از آن مال بردارد.
روش صحیح و شرعی رهن و اجاره ملک
در ميان بعضى از مردم معمول است كه وامی به صاحب‌خانه می‌دهند و خانه او را گرو برمی‌دارند به‌شرط اينكه قيمت كمترى جهت مال‌الاجاره بپردازند، يا اصلاً مال‌الاجاره‌ای ندهند که در عرف به آن خانه رهنى می‌گویند، آیا این کار صحیح است؟
هرگاه رهن و اجاره به‌صورت زير باشد، صحيح است: مالك ملك خود را به مبلغ كمى اجاره دهد و در ضمن عقد اجاره شرط كند كه مستأجر فلان مبلغ را به او وام دهد و ملك مورد اجاره در مقابل آن وام رهن باشد.
شرایط گرو گذار و گرو گیرنده
طرفین رهن چه شرایطی باید داشته باشند؟
«گرو گذار» و «كسى كه مال را گرو مىگيرد» بايد بالغ و عاقل باشند و كسى آن‌ها را مجبور نكرده باشد و نيز بايد سفيه نباشند همچنين حاكم شرع او را به خاطر ورشكستگى از تصرّف در اموالش جلوگيرى نكرده باشد.
