دیه در صورت اذیّت کردن کودکان از روی محبّت
آیا اذیّت کردن کودکان (بستگان) از روی محبت و دیگر اینکه بسیار شیرین هستند، حقّ النّاس بر گردن انسان می‌افتد؟ اگر حقّ النّاس است چگونه باید آن را ادا کند؟
درصورتی‌که بدن مجروح شود یا کبودی و سرخی و مانند آن بر بدن بماند دیه دارد.
دیه کودکانی که در اثر ضایعات کارخانه فوت کرده‌اند
کارخانه پتروشیمى برخلاف اصول بهداشتى و امنیتی، ضایعات و سموم خطرناک خود را جهت صرفه‌جویی در هزینه، در برکه آبى در حوالى کارخانه تخلیه می‌نماید و چند کودک بدون اطّلاع در آن آب شنا می‌کنند و دچار مسمومیّت شده و پس از مدّتى فوت می‌نمایند، آیا مسئولیتی متوجّه کارخانه است؟(لطفاً جواب این سؤال را در دو صورتى که برکه آب در زمین متعلّق به کارخانه باشد یا نباشد بیان فرمایید)
چنانچه برکه در معرض رفتن بچه‌ها بوده، کسانى که آب را آلوده کرده‌اند، در برابر دیه مسیولند و اگر در معرض نبوده، چیزى بر آن‌ها نیست.
دیه کودکانی که براثر نارنجک کشته‌شده‌اند
نارنجکى که معلوم نیست از کجا و توسّط چه کسى آورده شده، در دست یکى از بچه‌ها منفجر گردیده و براثر انفجار آن دو پسربچه کشته می‌شوند. حال با توجّه به اینکه هرکدام از اولیاى دم، از طرف مقابل شاکى بوده و مدّعى است که فرزند او نارنجک را آورده، تکلیف چیست؟ آیا عاقله، با توجّه به صغیر بودن مقتولین مسؤولیتی دارد؟ برفرض اینکه هیچ‌کس متّهم نباشد، تکلیف دیه چه می‌شود؟
این مسئله چند صورت دارد:الف: اینکه یقین داشته باشیم یکى از آن دو بچه عامل قتل بوده، ولى شناخته نشود، در اینجا دیه‌ی یک انسان تقسیم‌بر عاقله طرفین می‌شود و از عاقله یکى گرفته به ولىّ دم دوّمی‌داده می‌شود و بالعکس.ب: دیگر اینکه احتمال داده شود این حادثه اتّفاقى رخ‌داده و هیچ‌یک عامل آن نبوده‌اند، در این صورت دیه‌ای ندارد.ج: اینکه یقین داشته باشیم شخص ثالثى عامل این کار بوده و آن شخص مجهول باشد. در این صورت دیه در بیت‌المال است.
دیه داغ کردن بدن بچه
اگر مادری بچه 2 ساله‌اش را با قاشق داغ كند (روي شكمش) و اثر آن روي آن بماند دیه‌اش چقدراست؟ و ديه بايد به چه كسي پرداخت شود؟
باید با نظر کارشناسان مقدار ارش آن تعیین شود و آن را در حساب بچه نگه‌دارند تا زمانی که بزرگ شود و خودش درباره مصرف آن تصمیم بگیرد.
دیه‌ی ضربه‌ی وارده بر پای کودک
پسربچه‌ای یازده‌ساله در اثر تصادف با ماشین مجروح گردیده است، موارد جراحت به شرح زیر است:الف) پوست و گوشت قسمت زیادى از ماهیچه ساق پا و ران مجروح و له گردیده است (در حدّى که گوشت‌های جداشده از پا به زمین ریخته است).ب) کاسه زانو مفصل هر دو قطعه‌قطعه شده است.ج) بعضى از اعصاب و رگ‌های زیر زانو ماهیچه‌ها که در سلامت و حرکت پا نقش دارند در حدّ پاره شدن رسیده است.د) صفحه رشد که از سنین کودکى تا 18 سالگى باعث قد کشیدن و رشد استخوان ساق پا و ران می‌شود از بین رفته، درنتیجه این پاکوتاه می‌ماند و پاى دیگر به رشد طبیعى خود ادامه می‌دهد.نهایتاً پس از جرّاحی‌های مکرّر و پیوندهاى لازم پاى مصدوم کج و کوتاه و زانویش بی‌حرکت و مقدارى خمیده مانده که طبق نظریه پزشکى قانونى درمجموع و در شرایط فعلى 65% نقص عضو (نسبت به ارزش عضوى) ایجادشده است. خواهشمند است مقدار دیه و یا ارش را که شخص ضارب و مقصّر نسبت به موارد فوق باید بپردازد بیان فرمایید. در ضمن جهت ترمیم گوشت و پوست پاى مصدوم از پاى دیگرش گوشت و پوست برداشته و پیوند زده‌اند، آیا پاى سالم هم که تکّه بردارى شده و اثراتش باقى است ارش دارد؟
به نسبت خسارتى که بر پا واردشده از مجموع دیه پا، ارش باید پرداخته شود و احتیاط این است که ارش نقصى که بر عضو دیگر براى ترمیم این عضوارد می‌شود نیز پرداخته شود، به‌اضافه هزینه درمان.
تعلّق گرفتن ارش یا دیه به جراحت وارده بر گردن
آیا جرح بر گردن دیه دارد یا ارش؟
در بعضى از موارد دیه دارد و در بعضى موارد ارش؛ توضیح آن: انواع دیه حارصه و دامیه و سمحاق و مانند آن در مورد گردن صادق است، ولى دیه آن مانند دیه بدن است، نه مانند دیه سروصورت و در غیر موارد دیه ارش دارد.
دیه‌ی ازاله بکارت در روابط نامشروع
پسر و دخترى با یکدیگر رابطه نامشروع برقرار کرده و درنتیجه بکارت دختر زائل شده است، آیا در این صورت دیه ثابت می‌شود؟
زنا در صورت رضایت طرفین و بالغ بودن دختر مهریه ندارد ولی درصورتی‌که دختر بالغ نباشد یا زنای به عنف باشد یا دختر اغفال و ازاله بکارت شود مستحق مهرالمثل است.
دیه خراش های متعدّد در صورت
اگر براثر خراشاندن یک موضع از صورت فردى، یک شتر دیه تعلّق بگیرد حال اگر باهمان حمله چند جاى صورت به همان نحو خراشیده شود، آیا در پرداخت دیه فرقى هست یا خیر؟ حال اگر این چند موضع براثر تکرار، خراشیده شوند چطور؟
هر خراش یک دیه دارد، خواه همه آن‌ها در یک حمله باشد یا در حملات متعدّد.
ازاله بکارت با انگشت در روابط نامشروع
اگر ازاله بکارت دختر با انگشت، یا شىء دیگر صورت گیرد، حکم ارش البکارة چیست؟ آیا رضایت یا عدم رضایت وى در حکم تأثیری دارد؟
مهرالمثل تعلق می‌گیرد، ولى در صورت رضایت دختر احتیاط واجب مصالحه است.
دیه در صدمات پوستی که منجر به عدم رویش مو می‌شود
در بسیارى از جنایات و حوادثى که منجر به صدمه پوستى یا کندن پوست می‌گردد، مسلماً علاوه بر صدمه پوستى، عدم رویش مو نیز حادث می‌گردد:الف: آیا براى عدم رویش مو نیز دیه‌یا ارشى در نظر گرفته می‌شود؟ب: آیا تمام موهاى بدن چنین است، یا اینکه اعضاى بدن ازنظر رویش و عدم رویش مو متفاوتند؟
در فرض سؤال هر دو دیه دارد، مشروط بر اینکه موها در موضعى باشد که فقدان آن عیب محسوب شود، مانند موى سر وابروها و صورت مردان و امثال آن.
حکم پرداخت دیه به جانبازان جنگ
مطابق مبانى فقهى، آیا مى شود به جانبازان (مجروحین جنگ تحمیلى) دیه پرداخت نمود؟
دیه در مورد مجروحان جنگى و جانبازان از بیت المال در تاریخ اسلام سابقه ندارد ولى هرگونه کوششى براى حلّ مشکلات این عزیزان به جاست.
دیه طحال
دیه طحال را توضیح دهید؟
هرگاه از بیرون جراحتى بر طحال وارد گردد (مثلاً شکم پاره شود) دیه جائفه دارد (ثلث دیه کامله است) و اگر جراحتى در ظاهر وجود نداشته باشد و تنها از طریق ضربه یا مانند آن نقصى بر طحال وارد شود، باید کارشناسان مقدار نقص عضو را تعیین کرده و با مجموع دیه کامله انسان بسنجند و دیه را حساب کنند، مثلاً اگر به اعتقاد اهل خبره این نقص معادل سى درصد است، سى درصد دیه تعلّق می‌گیرد و اگر کمتر یا بیشتر است به همان صورت ملاحظه می‌شود.
تعلّق مهرالمثل در صورت اقرار به زنا
چنانچه مردى یک‌بار اقرار به زنا کند، آیا می‌توان او را به پرداخت ارش البکارة، یا مهرالمثل (در صورت تحقّق شرایط آن) محکوم کرد؟
احتیاط واجب آن است که اگر اقرار به تحقّق زناى به عنف، یا ازاله بکارت به عنف کرده باشد، مهرالمثل را بپردازد.
