حفر چاه در برابر قنات موقوفه خشک شده و سهم موقوف علیهم
قناتی متعلق به 16 نفر می باشد که هر فرد 24 ساعت از آب آن را مالک بوده و 48 ساعت از آب قنات فوق الذکر وقف اولاد می باشد،آب این قنات حدود 20 سال است که خشک شده است ولی اکنون مالکان مجوز حفر چاه عمیق را از دولت به جای این قنات گرفته اند، چاه مذکور از آبریز قنات حدود 5 کیلومتر فاصله دارد و احتمال اینکه زمینهای جدید نزدیک به چاه واگذار گردد،وجود دارد؛با توجه به موارد ذکر شده، در شرایط فوق آیا 48 ساعت آب این چاه جدید که به جای قنات حفر شده است و نیز زمین های مربوطه هنوز به صورت وقفی باقی می باشد و طبق نیت واقف باید بکار گرفته شود یا خیر؟
آنچه سهم موقوفه می شود مربوط به آن است.
درخت میوه وقف عام شده بعد از به ارث رسیدن به ورثه
پدر بزرگ بنده درخت انجیری 50 سال پیش در زمین خود کاشته و از روز اول استفاده از میوه این درخت را برای عموم آزاد گذاشتند ایشان الان فوت کردند و زمین به یکی از وراث فروخته شده آیا الآن سایرین بدون اجازه صاحب زمین میتوانند هنوز از میوه این درخت استفاده کنند؟
اگر درخت عملا وقف عام شده همه مردم همچنان می توانند از میوه آن استفاده کنند.
حکم مسجد ساخته شده در املاک موقوفه
در شهری مثل مشهد مقدس که اکثر زمین ها و املاک آن اوقافی بوده و وقف حضرت ثامن الأئمه (علیهم السلام) می باشند و اکثر مردم اگر چه ظاهرا مالک ملک خود هستند؛ اما در واقع اجاره نشین محسوب می شوند و اجاره بهای سالانه به آستان مقدس پرداخت می کنند؛ اگر برخی از این زمین ها توسط مالکین فوق وقف مسجد شوند که در واقع وقف علی الوقف خواهد بود؛ آیا این چنین مسجدی احکام مسجد مثل ممنوعیت ورود معذورین شرعی (جنب و حائض) را خواهد داشت یا صرفا در حکم تکیه و حسینیه و نمازخانه می باشد؟
احکام مسجد را نداشته و نمازخانه محسوب می شود.
تغییر نیت پولی که داخل ضریح ریخته به نیت دیگری
ما داشتیم میرفتیم شاهچراغ یه نفر 10000تومان به خانمم داد وگفت بینداز داخل ضریح وما عجله داشتیم خانمم اشتباهی 8000تومان داخل جیب دیگرش بود وان پول را انداخت داخل ضریح ومن هم داخل ضریح 5000تومان انداخته ام میشه 2000تومان پول خودم که داخل ضریح انداختم جای پول اون باشد؟
کفایت نمی کند و باید دو هزار تومان دیگر از طرف او داخل ضریح بیندازید.
تعمیر یک موقوفه از درآمد موقوفات دیگر
چند زمین موقفه درروستای وقف شده یکی از زمینهای وقفی سیل برده میتوان ازپول های زمین دیگری برای آن زمین خرج کرد؟
اگر موضوع وقف یکی بوده مانعی ندارد.
قطع کردن بعضی از درختان وقف شده جهت بیشتر شدن محصول
فردی تعدادی درخت گردو وقف کرده که محصول آن شبهای جمعه به مسجد برده شود باعنایت به اینکه فاصله درختان کم است و افراد آگاه میگویند چنانچه یک در میان درختان بیرون بیاوریم محصول مابقی زیادتر از کل محصول فعلی میشود آیا اجازه میفرمایید نسبت به قطع یک در میان انها اقدام نمایم؟
این کار جایز نیست.
در معرض تخریب بودن موقوفه یهودیان
اگر در مذهب کلیمیان ملکی وقف عام شود و به کنیسا و مکان مذهبی اختصاص یابد و پس از سالیان دراز در خطر ریزش وخرابی قرار گیرد آیا می توان آنجا را تخریب و به فروش رساند؟ و به مخارج عامه یهودیان مانند بیمارستان اختصاص داد؟
در صورتی که بتوانند آن را بفروشند و در جای دیگری عمل مناسبی که درآمدزا باشد انتخاب کنند، باید این کار را انجام دهند.
درختی وقف در زمین دیگری و فوت واقف
درختی وقف بوده و صاحبش فوت شده و آن درخت در زمین دیگری است یعنی صاحب زمین کس دیگری است و زمینش را لازم دارد حال چکار باید کرد؟
تابع قرارداد است و اگر قرار این بوده که برای همیشه درخت بماند، نمی توان قطع کرد.
جابجا کردن درختی که وقف شده
در جلو حیاط خانه ام یک درخت خرما وجود دارد که هر سال ثمره آن نذر مولا علی است، در روی حیاط یک انبار برای لوازم خانگی در حال ساخت دارم که درخت خرما در مسیر ساخت انبار قرار دارد والأن فصل کاشت درخت خرما است، آیا از نظر اسلام میتوانم این درخت را از ریشه درآورم و در جایی دیگر آن را بکارم یا باید آن را دست نزنم و انبار را اریب کنم؟ و اگر خشک شود حکمش چیست؟
در صورتی که مزاحم باشد و جابجا کردن آن امکان پذیر باشد مانعی ندارد.
علت باز گرداندن سنگ برداشته شده از قبرستان موقوفه
مسافر عتبات عالیات بوده ام و از وادی السلام مقداری سنگ ریزه جمع کرده ام و به همراه خود آورده ام، آیا این کار شرعاً اشکال دارد؟ پاسخ دادند: این کار جایز نیست و باید به نحوی برگردانده شود علت این گونه پاسخ چیست؟
علتش این است که سنگریزه ها تماما متعلق به آن سرزمین است و اگر قرار باشد هر کس مقداری از آنها را از آنجا بردارد و با خود ببرد اوضاع آنجا تغییر خواهد کرد. و احتیاط در این است که به طریقی آنها را برگرداند.
استفاده موقت از زمین موقوفه در غیر مورد وقف
قطعه زمینی است که وقف قبرستان است ولی تا چند سال دیگر مورد نیاز قرار نمیگیرد؛آیا میشود در آن کشت و زراعت کرد؟ آیا میشود درآمد آن برای قبرستان یا محله خرج کرد؟
با توجه به اینکه این گونه کارها برای وقف خطر دارد از آن پرهیز شود.
استفاده از قبرستان متروکه برای پارک
آیا استفاده از قبرستانهای متروکه برای ساخت پارک جایز است؟
در صورتی که کاملا متروکه شده اند باید صرف امور عام المنفعه مانند مسجد و حسینیه یا درمانگاه کنند البته اگر پارک برای آن منطقه ضرورت داشته باشد تبدیل به پارک نیز مانعی ندارد.
دریافت هزینه بابت دفن در قبرستان وقف عام
آیا در قبرستانهای وقف عام هزینه های دفن را می توانند مطالبه نمایند؟
هزینه های واجبات دفن را جایز نیست و تنها می توانند هزینه های اضافی بر واجبات دفن را بگیرند.

