مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

منظور اقامت مستمر عرفى است.

«حج اِفراد» مانند «حج تمتّع» است، با اين تفاوت كه اوّلا: در حج تمتّع قربانى هست و در «حج اِفراد» قربانى واجب نيست؛ هرچند استحباب دارد. ثانیاً: عمره حج اِفراد پس ‌از انجام مناسك حج است، برخلاف عمره تمتّع كه قبل از حج انجام مى‌شود. ثالثاً: عمره تمتّع طواف نساء ندارد، ولى عمره مفرده كه بعد از حج اِفراد انجام مى‌شود طواف نساء دارد. در حقيقت حج اِفراد دو طواف نساء دارد؛ يكى در پايان حج و ديگرى در پايان عمره مفرده.

كسى كه وظيفه او «حج تمتّع» است نمى‌تواند به «حج اِفراد» يا «حج قِران» تغيير نيّت دهد؛ مگر این‌که وقت تنگ باشد، به‌طوری‌که نتواند عمره تمتّع را تمام كرده و به حج برسد. در اين صورت مى‌تواند «عمره تمتّع» را رها كرده، نيّت حج اِفراد يا قِران كند و وظايف حج (به‌جز قربانی که در حج افراد یا قران واجب نیست) را بجا آورد و بعد از پايان حج، عمره مفرده انجام دهد (مانند ساير كسانى كه حج قِران و اِفراد انجام مى‌دهند) و منظور از تنگ بودن وقت براى حج اين است كه نتواند وقوف در عرفات را، كه از ظهر تا غروب روز عرفه است، درك كند.

احتیاط واجب آن است که بلافاصله بعد از حج بجا آورد و تأخیر نیندازد و اگر ناچار به تأخیر شد، قبل از پایان ذی‌الحجه بجا آورد.

نمى‌تواند عدول كند و تبديل نمى‌شود.

علت نام‌گذاری این قسم به قران، همراه آوردن قربانى هنگام احرام بستن‌ است.

مناسك و شرایط حج قرآن‌همانند حج افراد است جز در دو مورد:1- احرام در حج افراد فقط با تلبیه تحقّق پیدا می‌کند، ولی در حج (قران) هم با تلبیه محقق می‌شود و هم با اشعار (علامت گذاشتن) بر حیوان قربانی و یا تقلید (چیزی به گردن حیوان قربانی آویزان کردن).2- قربانى در حج افراد وجود ندارد، اما شرط حج قرآن‌همراه داشتن قربانى هنگام مُحرم شدن است؛ و قربانى كردن در منىٰ بر قارن مستحب است؛ البته اگر قربانىِ همراه آورده را اشعار یا تقلید كند قربانى در منىٰ واجب مى‌گردد و تبدیل آنجایز نیست.

صورت حج تمتّع به‌طور اجمال چنين است: الف) عمره تمتّععمره تمتّع حتماً بايد در ماه‌های حج (شوّال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) واقع شود؛ و از پنج عمل زير تشكيل مى‌شود:1. احرام بستن از ميقات به‌قصد عمره تمتّع.2. هفت بار طواف خانه كعبه. 3. دو ركعت نماز طواف نزد مقام ابراهيم.4. سعى بين صفا و مروه (هفت بار).5. تقصير، يعنى كوتاه كردن مقدارى از مو يا ناخن، ولى به گرفتن ناخن قناعت نشود. پس ‌از انجام اعمال پنج‌گانه فوق، از احرام بيرون مى‌آيد و تمام چيزهايى كه به خاطر احرام بر او حرام شده بود حلال مى‌شود.ب) حج تمتّعحج تمتّع شامل اعمال زير است:1. احرام بستن از مکه.2. وقوف (توقّف كردن) در «عرفات» از ظهر تا غروب روز نهم ذی‌الحجه.3. وقوف در مشعرالحرام و ماندن در انجام‌ از طلوع فجر روز عيد قربان تا طلوع آفتاب.4. رفتن به منى و رمى جمره عقبه (يعنى هفت سنگ كوچك به محلی كه در آخر منى قرار دارد و نامش «جمره عقبه» است، مى‌زند).5. قربانى كردن در منى روز عيد قربان (دهم ذی‌الحجه).6. حلق يا تقصير، يعنى تراشيدن موى سر يا كوتاه كردن مقدارى از مو يا ناخن؛ ولى به ناخن تنها قناعت نكند. با انجام اين شش عمل تمام آنچه با احرام بر او حرام شده بود حلال مى‌شود، جز همسر و بوى خوش.7. هفت دور طواف خانه كعبه (اين طواف، طواف زيارت نام دارد).8. بجا آوردن دو ركعت نماز طواف.9. سعى (رفت‌وآمد) ميان صفا و مروه.هنگامی‌که اين سه عمل هم انجام شد، بوى خوش نيز بر محرم حلال مى‌شود.10. طواف ديگرى اطراف خانه كعبه بجا مى‌آورد و اين طواف، طواف نساء نام دارد. 11. دو ركعت نماز طواف نساء.با انجام اين دو عمل، همسر نيز بر او حلال مى‌شود.12. بازگشت به منى و اقامت شب يازدهم و دوازدهم (و در بعضى حالات شب سيزدهم) در انجام‌.13. رمى جمرات سه‌گانه (يعنى انداختن هفت سنگ در روز يازدهم و دوازدهم به هرکدام از سه محلی كه در منى قرار دارد و اين سه محل جمره اولى و وسطى و جمره عقبه نام دارد).بعدازظهرروز دوازدهم با انجام اين اعمال، مى‌تواند به مکه بازگردد و حج او تمام است.

لازم نيست حاجى تمام احكام حج را قبل از سفر حج بداند و كافى است كه نيّت عمره تمتّع يا حج تمتّع نمايد؛ يعنى نيّت كند عبادتى را كه خداوند بر او واجب كرده انجام دهد و تفصيل هر يك از اعمال را به هنگام عمل از روحانى كاروان، يا رساله مناسك حج فراگیرد و سپس عمل كند. البتّه فراگيرى اعمال حج قبل از سفر حج بهتر و موافق احتياط است.

در حج تمتّع پنج چيز شرط است:1. نيّت؛ يعنى قصد كند براى خدا اين اعمال را به‌عنوان «حج تمتّع» بجا آورد؛ بنابراين اگر نوع ديگرى از حج را قصد كند، يا مردّد ميان «حج تمتّع» و نوع ديگرى باشد، يا قصد او خالص براى خدا نباشد، حجش صحيح نيست.2. «عمره» و «حج» بايد هر دو در ماه‌های حج (ماه شوّال، ذى‌القعده و ذى‌الحجه) واقع شود؛ بنابراين اگر تمام عمره، يا قسمتى از آن را قبل از ماه شوّال انجام دهد كافى نيست.3. احرام «حج تمتّع» همان‌طور كه گفته شد، بايد از خود مکه باشد و تفاوتی ميان محلّه‌ها و مناطق مختلف مکه قديم و جديد نيست، خواه از منزل باشد، يا از مسجدالحرام، حتّى در كوچه يا خيابان مکه مى‌تواند قصد احرام كند، ولى بهتر از همه‌جا براى احرام حج «مسجدالحرام» است؛ البتّه احتياط واجب آن است كه از محدوده حرم خارج نباشد.4. «عمره تمتّع» و «حج تمتّع» هر دو بايد در يك سال انجام شود؛ بنابراين، اگر يكى را امسال و ديگرى را سال ديگر در ماه‌های حج انجام دهد صحيح نيست.5. درصورتی‌که «حج تمتّع» عنوان نيابت داشته باشد بايد «عمره» و «حج» هر دو به‌وسیله يك نفر انجام شود؛ بنابراين اگر يك نفر عمره تمتّع و ديگرى حج را بجا آورد، كافى نيست.

شهر مکه امروز بسيار بزرگ‌شده است، بااین‌حال تمام آنچه به نام مکه ناميده مى‌شود احكام مکه را دارد، همان‌گونه كه مسجدالحرام توسعه‌یافته، درعین‌حال تمام آن احكام مسجدالحرام را دارد.

عمره تمتّع حتماً بايد در ماه‌های حج (شوّال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) واقع شود؛ و به‌طور اجمال از پنج عمل زير تشكيل مى‌شود:1. احرام بستن از ميقات به‌قصد عمره تمتّع.2. هفت بار طواف خانه كعبه. 3. دو ركعت نماز طواف نزد مقام ابراهيم.4. سعى بين صفا و مروه (هفت بار).5. تقصير، يعنى كوتاه كردن مقدارى از مو يا ناخن، ولى به گرفتن ناخن قناعت نشود. پس ‌از انجام اعمال پنج‌گانه فوق، از احرام بيرون مى‌آيد و تمام چيزهايى كه به خاطر احرام بر او حرام شده بود حلال مى‌شود.

منظور از ميقات جايى است كه بايد ازآنجا براى حج يا عمره احرام بست و بدون احرام نمى‌توان از آن گذشت.

ماه‌های حج؛ شوّال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه می‌باشد و عمره تمتّع حتماً بايد در ماه‌های حج واقع شود.

به شک خود اعتنا نمى‌كند و عملش صحيح است.