مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه محرم جامه احرام را بنا بر عللى عوض كرده، بهتر است هنگامی‌که وارد مکه مى‌شود، براى طواف همان‌جامه‌اى را كه در آن محرم شده، بپوشد.

اگر از روى نادانى يا فراموشى درحالی‌که پيراهن يا لباس‌های معمولى ديگر در تن دارد احرام ببندد، احرام او صحيح است؛ ولى بايد فوراً آن لباس را از تن بيرون آورد و فقط لباس احرام بپوشد و اگر اين كار از روى علم و عمد باشد، احتياط آن است كه در اين صورت بعد از بيرون آوردن آن لباس و پوشيدن لباس احرام، دوباره نيّت كند و لبّيك بگويد.

هرگاه بعد از احرام به خاطر ندانستن مسئله يا فراموشى، پيراهن به تن كند احرامش صحيح است؛ ولى بايد آن را از طرف پايين درآورد و اگر ممكن نشد، بايد آن را بشكافد و بيرون آورد.

هرگاه بيمار باشد و نتواند لباس معمولى خود را در ميقات از تن درآورد، كافى است نيّت احرام كند و لبّيك بگويد و در صورت امكان لباس‌های معمولى را موّقتآ درآورد و لباس احرام بپوشد و محرم شود و بعداً اگر ناچار است لباس معمولى خود را به تن كند و اگر در ميقات اين كار ممكن نشد و بعداً حال او براى پوشيدن لباس احرام مساعد شد، احتياط واجب آن است كه اگر توانايى دارد به ميقات برگردد و مجدداً احرام ببندد و اگر بازگشت به ميقات میسر نبود، از همان‌جا لباس را عوض مى‌كند و تجدید احرام لازم نيست.

هرگاه محرم براثر سردى هوا، يا علّت ديگر، ناچار شود لباس دوخته بپوشد، اين كار اشكالى ندارد، ولى اگر ممكن است، لباس دوخته را پشت‌ورو كند و بر دوش بيندازد و دست در آستين آن نكند و اگر اضطرار به پوشيدن لباس دوخته به اين نوع پوشش رفع نمى‌شود، مى‌تواند به‌طورمعمولى لباس بپوشد.

مى‌توانند براى ورود به مکه عمره مفرده انجام دهند و براى حج محرم نشوند، ولى كسانى كه مستطيع هستند نبايد اين كار را قبول كنند و بايد عمره و حج تمتّع را بجا آورند و درهرصورت، اگر در حال احرام لباس دوخته معمولى بپوشند، حج آن‌ها صحيح است؛ ولى بايد كفّاره بدهند.

نيّت احرام چنين است كه قصد مى‌كند کارهایی که بر محرم حرام است را، بر خود حرام بشمرد و به دنبال آن به اعمال عمره يا حج بپردازد و كافى است با در نظر گرفتن اين معنى، به زبان، يا در قلبش بگويد: «احرام مى‌بندم براى عمره تمتّع از حج واجب (يا مستحب) براى خودم (يا براى كسى كه از طرف او نیابت‌دارم) قربت الى الله» و منظورش از «احرام مى‌بندم» بناگذارى بر تحريم كارهاى مزبور بر خويش است و در احرام حج مى‌گويد: «احرام مى‌بندم براى حج واجب قربت الى الله» و در عمره مفرده مى‌گويد: «احرام مى‌بندم براى عمره مفرده قربت الی الله».

هرگاه در موقع نيّت احرام قصد شكستن بعضى از محرمات را داشته باشد (مثل این‌که در همان موقع در حال سفر باشد و بدون ضرورت زير سقف اتومبيل يا هواپيما قرار گيرد) براى احرام او خالى از اشكال نيست و اگر در آغاز نيّت ترك همه را داشته، ولى پس از احرام نيّت او عوض شود، يا بعضى از آن اعمال را مرتكب گردد، ضررى به احرام او نمى‌زند؛ هرچند در مواردى بايد كفّاره دهد.

دانستن امورى كه بر محرم حرام است به‌طور مشروح لازم نيست؛ بلكه كافى است به‌طور اجمال نيّت ترك همه را داشته باشد.

لازم نيست نيّت را بر زبان جارى كند، بلكه كافى است چنين قصدى در دل او باشد، ولى بهتر است علاوه بر قصد باطنى، بر زبان نيز جارى سازد.

عمره و حج و اجزاء آن از عبادات است و بايد با نيّت خالص براى اطاعت خداوند تعالى بجا آورد و منظور از قصد قربت، قصد جلب رضاى خدا و قرب به ذات پاك اوست.

بايد در هنگام قصد قربت، قصد انجام مناسك عمره يا حج را داشته باشد و بهتر است از همان اوّل تعيين كند كه قصد عمره دارد، يا حج و منظورش مثلاً «حجةالاسلام» است (يعنى حج واجب به خاطر استطاعت) يا «حج مستحب»، يا «حج نذرى» يا «نيابت»، ولى اگر از اوّل نيّت احرام كند به اين قصد كه نوع عمل را بعداً تعيين نمايد، نيز مانعى ندارد. (ولى احتياط واجب آن است كه قصد نيابت را از اوّل تعيين كند).

اگر پس از گفتن لبّيك واجب در ميقات، شك كند كه نيّت حج تمتّع كرده، يا نيّت عمره تمتّع، بنا مى‌گذارد كه نيّت عمره تمتّع كرده و عمره‌اش صحيح است. ولى احتياط مستحب آن است كه دوباره لبّيك بگويد.

اگر بعد از گفتن لبّيك در روز هشتم ذی‌الحجه، كه بايد براى حج تمتّع تلبيه بگويد، فراموش كند كه براى حج لبيك گفته، يا براى عمره، بنا مى‌گذارد كه براى حج تمتّع گفته و حج او صحيح است، ولى احتياط مستحب آن است كه دوباره لبّيك بگويد.

ميقات شاغلين در جدّه (از ايرانيان و ساير كشورها) در عمره تمتّع، همان مواقيت پنج‌گانه معروف است، ولى براى عمره مفرده مى‌توانند مانند سايرين از «حديبيّه» يا محاذى آن در جاده جديد محرم شوند.