ادعای اقامه قسامه توسط زن
در بحث قسامه، آيا زن مىتواند به تنهايى مدّعى قتل عمد باشد و اقامه قسامه نمايد؟
زن مىتواند مدّعى باشد؛ ولى بايد قسامه را از مردان انتخاب كنند.
زن مىتواند مدّعى باشد؛ ولى بايد قسامه را از مردان انتخاب كنند.
در قتل نفس قصاص را با قسامه مىتوان ثابت كرد.
مجرّد ادّعاى قتل عمد توسط ولی مقتول از مصادیق لوث محسوب نمىشود.
ملاك، حصول ظنّ شخصى براى قاضى است؛ ولى احتياط واجب آن است كه اماره نوعيّه اى نيز وجود داشته باشد.
لوث در مواردى است كه اماره ظنّيّه نزد حاكم شرع بر صدق مدّعى قائم شود؛ مانند شهادت شاهد واحد، يا در جايى كه شخصى را غرق خون ببينند و شخص مسلّحى را كه بر سلاح او آثار خون است در آنجا بيابند، يا كشته اى را در خانه، يا محلّهاى كه غير از افراد خاصّى وارد نمىشوند، مشاهده كنند، در حالى كه عداوتى بين صاحبان خانه يا محلّه و مقتول وجود داشته است و امثال آن. در چنين مواردى قاضى احكام قسامه را جارى مىكند.
آرى لازم است منسوبین مدّعى در صورت علم قسم یاد کنند، همچنین در صورتى که مدّعى علیه قسم یاد کند.
در صورتى که بقیّه علم نداشته باشند، احضار آنها ضرورتى ندارد.
وارث فعلى شرط نیست، حتّى اگر از افراد قوم و قبیله بوده باشند نیز مانعى ندارد.
احراز عدالت شرط نیست.
فرقى بین سبب و مباشر در اینجا نیست; مشروط بر این که قتل به سبب نسبت داده شود، نه به مباشر.
اگر قاضى از روى مبادى حسیّه، یا قریب به حسّ، علم به وقوع قتل توسّط کسى داشته باشد مى تواند بر طبق علم خود عمل کند، و نیازى به قسامه نیست. در غیر این صورت، قسامه جارى نمى شود، و باید دیه از بیت المال پرداخته شود.
چنانچه شهود معتبر شهادت دهند که در زمان وقوع تصادف رفیق صاحب موتور، سوار بر موتور بوده، هر چند تصادف را ندیده باشند، مورد از موارد لوث است و قسم تنها وظیفه کسى است که دعوى بر ضدّ او اقامه شده است.
در صورتى که جماعتى از زنان، مورد اعتماد شهادت دهند، لوث ثابت مى شود.