مصالحه کالی به کالی
آیا مصالحه دو چیز به‌گونه‌ای که هر دو نسیه باشند، صحیح است؟
مصالحه دو چیز به‌گونه‌ای که هر دو نسیه باشد اشکال دارد.
تعیین دیه به تناسب درجه تقصیر
آیا مى توان مسؤولیّت را به تناسب درجه تقصیر تعیین نمود؟ مثلا در حادثه ناشى از کار، دست کارگرى قطع مى شود. طبق نظر کارشناس (بازرس کار) کارگر 30% درصد و کارفرما 70% مقصّر شناخته مى شوند، آیا در این صورت مى توان دیه، یا خسارت را به تناسب تقصیر هر یک از آنها، تعیین نمود؟ یعنى کار فرما را به پرداخت 70% دیه محکوم نمود، و کارگر 30% دیه را عهده دار شود؟
آرى هر کدام به تناسب مسؤولند، مگر این که قرارداد خاصّى در میان کارگر و کارفرما باشد.
حکم بچه حیوانی که نمی دانیم قبل از ذبح مادر، در شکم مرده یا بعد از آن
حکم بچه حیوانی که شک داشته باشیم قبل از ذبح در شکم مادرش مرده یا بر اثر ذبح مادرش مرده چیست؟
پاک وحلال است به شرط این که خلقت بچّه کامل شده و مو یا پشم در بدنش روییده باشد.
مراوده با کفّار
اگر بر ما معلوم باشد که صاحبان برخی مشاغل که به تولید مواد غذایی مشغول هستند مسلمان نبوده و جزو اهل کتاب هم نیستند. در این صورت خرید و فروش و مصرف محصولات آنها چه حکمی دارد؟
خرید و فروش مواد غذایی غیر گوشتی آنها اشکالی ندارد ولی در صورتیکه یقین داشته باشید دست آنها را رطوبت با آن مواد تماس داشته احتیاط اجتناب است مگر در مواردی که خارج از کشورهای اسلامی زندگی می کنند.
در خواست طلاق زن از مردی که عیوبی بر او عارض شده
در صورتى كه زن بدلیل عسر و حرج ناشى از سوختگى صورت مرد و كريه المنظر شدن او، يا به دليل فاصله سنى زيادى بين زوجين باشد به گونهاى كه مرد توان ارضاى جنسى زن را نداشته باشد، تقاضای طلاق خلع کند در حالى كه مرد رضايت به طلاق ندارد، بفرماييد :آيا حاكم شرع مىتواند مرد را مجبور به طلاق نمايد و در صورت استنكاف وى از طلاق، خود حاكم اقدام به طلاق دادن زوجه كند؟
در صورتى كه عيوبى در مرد است در حدّى كه زن به عسر و حرج شديد مىافتد و آن عيوب در حدّى است كه عقلاً تنفّر زن را از مرد معقول و موجه مىشمارد در اين صورت حاكم شرع مىتواند به زوج پيشنهاد طلاق كند و اگر قبول نكرد اقدام به طلاق خلعى نمايد، بخصوص اين كه بيم افتادن زن در گناه نيز برود.
اسقاط حق رجوع به سبب تغییر جزئی در هبه
آيا تغيير جزئى از عين موهوبه (مثل بريدن و دوختن پارچه) يا از بين رفتن بخشى از طلاى هديه شده، مثل زنجير آن كه دانه هاى مستقل دارد، موجب اسقاط حقّ رجوع زوج است؟
بريدن و دوختن سبب سقوط رجوع مى شود، ولى از بين رفتن قسمتى از زنجير باعث سقوط حقّ رجوع به بقيّه نمى شود.
مالکیت چاهی که با حمایت‌های دولتی حفرشده
فردی یک حلقه چاه عمیق در زمین اهدایى توسّط یک نفر از اهالى، صرفاً به‌قصد تأمین آب‌لوله‌کشی روستا، با بودجه و سرمایه‌گذاری على السویه خانوارهاى موجود آن روستا و با پروانه جهاد سازندگى، حفر نموده. ولى مصالح و مخارج آن را (از قبیل منبع هوایى، لوله‌های آب و برق و دینامى که آب به‌وسیله آن خارج می‌شود) همه و همه را جهاد سازندگى داده است1. حال سؤال ین که مالک آب کیست؟ و کمک‌های دولتى تملیک است، یا اباحه؟2. آیا کمک‌های دولتى مخصوص خانوارهاى زمان حفر است، یا شامل افراد و نسل‌های آینده هم می‌شود؟3. کسانى که از اولاد و بستگان حافران چاه در زمان حفر چاه نبوده و قهراً در پرداخت هزینه‌های چاه هم شرکت نکرده و بعدها صاحب‌منزل شده‌اند، (به فرض که کمک‌های دولتى شامل این‌ها هم باشد)، آیا می‌توانند به منزلشان لوله‌کشی نمایند؟ چنانچه پرداخت وجهى لازم باشد، آیا سهم هر نفر در زمان حفر معیار است، یا قیمت روز؟4. اگر آب چاه تغییر یابد و دیگر قابل شرب نباشد و اهالى با توافق همدیگر بخواهند آب را در امور کشاورزى مصرف نمایند، آیا احکامى که در سؤالات سه‌گانه بالا آمد شامل این صورت هم می‌شود؟
1. درصورتی‌که طبق مقررات دولتى پروانه باید به نام جهاد سازندگى باشد و آنچه را مردم می‌دهند تملیک به جهاد می‌شود، تمام اموال مربوطه متعلّق به جهاد و حکومت اسلامى است.2. بنابر فرض بالا اختیار آن چاه به دست دولت خواهد بود.3. درصورتی‌که چاه، مطابق آنچه در بالا ذکر شد، به دولت واگذارشده، اجازه آنها برای لوله‌کشی دیگران کافى است و شرایط آن را در فرض بالا دولت تعیین می‌کند.4. با موافقت دولت مانعى ندارد.
حکم واگذاری مقداری از زمین قبرستان متروکه به اشخاص توسط شهرداری
مطابق تبصره 6 ماده 96 قانون شهرداری‌ها، کوچه‌ها و پیاده‌روها و خیابان‌ها و گورستان‌های عمومى ملك عمومى محسوب شده و در مالکیت شهردارى قرار دارد؛ شهردارى به علّت متروکه شدن گورستان، مقدارى از آن را طبق ضوابط قانونى به افراد واجد شرايط واگذار نموده است، با عنايت به اینکه دليلى بر وقفيّت زمين گورستان نيست، بفرماييد كه اراضى مذكور وقف است، يا مالکیت شهردارى طبق قانون فوق صحيح است؟
هرگاه زمين مزبور سابقه ملكى نداشته باشد، يا احتمال موات بودن آن از روز اوّل برود حكم وقف بر آن جاری نمىشود؛ امّا اگر سابقه ملکیت داشته و براى قبرستان واگذارشده است حكم وقف بر آن جاری است.
تفاوت حکم سکونت سه‌ماهه در وطن سابق با وطن جدید
طبق نظر معظم له، اگر شخصی سه ماه از سال را در محل جديد باشد آنجا وطن دوم او محسوب نمی‌گردد؛ ولى در مورد وطن سابق، چنانچه 3 ماه در سال رفت‌وآمد دارد اعراض صورت نمی‌گیرد تفاوت این مسئله را بیان فرمایید؟
در مورد وطن جدید، چون سابقه سكونت نداشته است ولى در مورد وطن سابق، چون در اين شهر زندگى می‌کرده و وطنش بوده است، لذا ازنظر عرف هنوز اعراض نكرده است و در اين محل زندگى می‌کند.
راه های تشخیص قبله
برای تشخیص قبله از چه راه هایی می توان استفاده نمود؟
براى تعيين قبله راههاى زيادى وجود دارد :اوّل : خود شخص باید كوشش كند تا يقين حاصل نمايد.دوّم : مى تواند به گفته دو شاهد عادل اعتماد نماید و عمل نماید.سوّم : می تواند به يك فرد مورد اطمينان كه از روى نشانه هاى حسّى شهادت مى دهد و يا به قول كسى كه از روى قاعده علمى قبله را مى شناسد و محلّ اطمينان است عمل كند.اگر اين سه راه ممكن نشد بايد به گمانى كه از محراب مسجد مسلمانان يا قبرهاى آنان يا از راههاى ديگر پيدا مىشود عمل نمايد.
استحبابِ استعمالِ زیورآلات در نماز
آیا استعمالِ زیورآلات توسط زنان در هنگام نماز مستحب است؟
این کار را به‌قصد رجاء (یعنی به امید رسیدن به ثواب) انجام دهند.
جلوگيري از سرايت خون به ساير بدن
آیا پیشگیری از سرایت خون زخم به سایر قسمت‌های بدن یا لباس لازم است؟
هرگاه به‌آسانی می‌تواند زخم را پانسمان كند و از سرايت خون به ساير قسمت‌های بدن يا لباس جلوگيرى كند بايد اين كار را انجام دهد.
نماز در بنای نیمه‌ساز دیگران
زمين كوچك در حال بنايي است نماز در آنکه نمی‌دانیم صاحبش راضي هست یا نه صحيح است؟
اگر زمین محصور نباشد و مزاحمتی نداشته باشد مانعی ندارد.
