محدوده ولایت پدر بر فرزند و شوهر بر همسر
ولایت پدر بر فرزند علیالدوام است؟ آیا شوهر بر همسر ولایت دارد؟
ولایت پدر تا زمانی است که فرزند به حدّ بلوغ و رشد نرسیده باشد و اما ولایت شوهر تنها نسبت به حقوقی است که شوهر بر زن دارد و در امور دیگر ولایتی ندارد.
حکم ازدواج در صورت یقین به فوت شوهر و بازگشت شوهر
چنانچه زنی یقین نماید شوهرش فوت کرده و بعد از نگهداشتن عدهی وفات ازدواجکرده است، اما بعد از مدتی شوهر اوّل برگشته است، در این صورت حکم ازدواج چیست؟
هرگاه زنى يقين پيدا كند كه شوهرش در سفر فوت كرده و عدّه وفات نگه دارد سپس شوهر كند، بعد شوهرش از سفر برگردد بايد از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولى اگر شوهر دوم با او نزديكى كرده باشد زن بايد عدّه نگه دارد (عدّه وطی به شبهه) و احتياط واجب آن است كه شوهر دوم مهر او را مطابق آنچه با او قرارداده بپردازد و اگر مهرالمثل بيشتر است آن را بپردازد.
حکم فرزند در صورت ترک عمدی طواف نساء
اگر کسي با علم و از روي عمد طواف نساء را ترک کند و سپس صاحب فرزند شود، فرزند حلال زاده است يا خير؟
هر چند مرتکب فعل حرام شده، ولي همسر او مطّلقه نشده، و فرزند او حلال زاده است مانند آميزش در دوران عادت ماهيانه.
حقوق شرعیِ زن و فرزند پس از اثبات نسب
اگر شخصى زنى را صیغه کند و آن زن بچّه اى به دنیا آورد و مرد منکر شود. در صورت اثبات نسب، هرچند پس از ده سال، آیا تمام حقّ و حقوق این زن از قبیل حضانت، اجرت شیر دادن، نفقه طفل و مانند آن به او تعلّق میگیرد؟
حقوق شرعیِ این زن و بچّه بعد از اثبات ازدواج و تولّد، درهرحال ثابت است.
عدم مانعیت کفر در حضانت
آیا کفر مانع حقّ حضانت به شمار میآید؟
درصورتیکه خطر مادّى و معنوى بچّه را تهدید نکند اشکالى ندارد هرچند بنابر احتیاط واجب در زمان حیات پدر مسلمان، حضانت آنها در اختیار اوست.
حضانت طفل خنثای مشکل
حضانت طفل خنثاى مشکل پس از اتمام مدّت شیرخوارگى با کدامیک از والدین خواهد بود؟ملاک آن چیست؟
درصورتی که بتوانند باهم توافق کنند مشکل نیست در غیر این صورت قرعه میزنند.
حکم فرزند متولدشده از مواقعی که نزدیکی حرام است
چنانچه در مواقعی که نزدیکی حرام است مانند ایّام عادت نطفهای تشکیل شود، حکم آن چیست؟
هرگاه مردى روز ماه مبارك رمضان يا در حال عادت همسرش، با او نزديكى كند گناه كرده، ولى بچهای كه از آنان به دنيا میآید حلالزاده است.
دلیل واگذار کردن حق حضانت به پدر
از ابتداییترین دوران زندگی یعنی تولد نوزاد تا دوران بلوغ و رشد، تربیت فرزند بر عهدهی مادر است. پس چرا بچه متعلّق به مرد است و اگر زنی به دلیل موجهی از همسرش جدا شود حتی باوجود داشتن تمکّن مالی، حقّ سرپرستی از فرزند خود را ندارد و عواطف شدید مادری نادیده گرفته میشود؟
درمجموع هنگام جدایی زن از مرد، توانایی مردان بر حمایت از فرزندان و رفع نیازهای اقتصادی کودکان بیش از زنان است ولی اگر در مواردی ثابت شود که حضانت پدر مصالح کودک را به خطر میاندازد یا اینکه عسر و حرج شدیدى براى مادر پیدا شود که براى پدر نباشد او را به مادر میسپارند. ضمناً به این نکته توجّه داشته باشید که قوانین اسلام ـ بلکه هر قانونى ـ ناظر به حال اکثریت است و موارد نادر و اتّفاقى معیار نیست. بیشک مصلحت فرزندان غالباً ایجاب میکند که زیر نظر پدران باشند و به خاطر همین بوده که اسلام چنین قانونى وضع کرده است، ولى چون شما تنها به موارد خاصی توجّه کردهاید، تعجّب نمودهاید. البتّه مسئله صلاحیت پدر، یا مادر در مورد حضانت شرط است و اگر یکى از آن دو فاقد صلاحیت باشد، حقّ آنها سلب میشود.
حکم قیّم شدن مادر
اگر صغیر، جدّ پدرى نداشته باشد آیا مادر میتواند با اجازه حاکم شرع قیّم او بشود؟
با اجازه حاکم شرع مانعى ندارد.
حکم فرزند متولدشده از والدین نامشروع
چنانچه فرد زنازاده فرزندی داشته باشد، حکم آن فرزند چیست؟
كسى كه از زنا متولدشده هرگاه زن بگيرد و بچهای پيدا كند آن بچه حلالزاده است.
حکم واگذاری فرزند نامشروع به مراکز بهزیستی
آیا میتوان فرزند نامشروع را به مراکز بهزیستی تحویل داد؟ چنانچه نگهداری آن توسط زانی یا زانیه مفسده داشته باشد حکم چیست؟
حضانت فرزند نامشروع بر عهدهی زانی و زانیه است و در مواردی که مفسده دارد حاکم شرع تصمیم میگیرد و اگر فسادى هست جلوى آن را میگیرد.
حضانت فرزند نامشروع
بچّه اى که از زنا متولدشده آیا به زانى داده میشود یا به زانیه؟
طفل متولّد از زنا، ازنظر حضانت وجوب انفاق و مانند آنها (جز در مواردى که دلیل قائم بر استثنا آن شده است مانند مسئله ارث) حکم فرزند شرعى را دارد، بنابراین ولدالزّنا وجوب نگهدارى و تربیت را دارد فقط ارث نمیبرد و به زانی سپرده میشود.
حکم تعجیل در امر ازدواج فرزندان
آیا لازم است ولی در امر ازدواج فرزند عجله داشته باشد؟
مستحب است در شوهر دادن دخترى كه به حدّ بلوغ رسيده تعجيل كنند، همچنين در مورد زن دادن به پسرانى كه نياز به همسر دارند.
حکم حضانت والدین در صورت بیماری
آیا حضانت و نگهدارى پدر و مادر بیمار یا معلول به عهده پسران و دختران وى است یا دختران در این مورد مسؤولیتى ندارند؟
هر دو مسئولیت دارند و در صورت بیماری والدین، فرزندان وظیفهدارند برای آنها پرستار بگیرند و حقالزحمه آن را در صورت فقیر بودن والدین، فرزندان بدهند و اگر بهجای پرستار خودشان اقدام کردند مانعی ندارد.

