خودکشی محسوب شدن سفر به مریخ
آیا سفر به مریخ با علم به اینکه امکان بازگشت ندارد، خودکشی محسوب میشود؟
در فرض سؤال این کار جایز نیست و نوعی خودکشی محسوب میشود.
اجرای حد یا قصاص توسط خود محکوم
آیا اجرای حد توسط خود شخصی که محکومبه حد و یا قصاص است از مصادیق خودکشی محسوب میشود؟
در فرض سؤال این کار جایز نیست و نوعی خودکشی محسوب میشود.
خودکشی رزمندگان قبل از اسارت
میدانیم خودکشى در اسلام حرام است; لکن اگر رزمندهای در حال جنگ و در معرض اسارت دشمن باشد و اطلاعاتی داشته باشد که اگر لو رود، باعث مرگ عدّهای از رزمندگان شده، بعلاوه ضایعات دیگرى نیز به دنبال خواهد داشت و این رزمنده میداند دشمن او را شکنجههای بسیار خواهد نمود تا به آن اطلاعات برسد و این شخص تحمّل آن شکنجهها را ندارد; آیا میتواند قبل از اسارت خودکشى کند؟
چنانچه مسلّم باشد طاقت شکنجهها را ندارد و اطلاعاتی میدهد که ضایعات بزرگى به بار میآورد و موجب مرگ گروهى میشود، این عمل نوعى ایثار و فداکارى محسوب میشود.
وظیفه مکلّف در صورت اقدام به خودکشی دیگران
لطفاً به سؤالات ذیل نسبت به شخصى که بهگونهای میخواهد اقدام به خودکشى نماید پاسخ دهید:الف) آیا جلوگیرى از خودکشى وى بر دیگران واجب است؟ب) اگر ممانعت از خودکشى آن شخص، مستلزم مخارجى باشد آن مخارج را چه کسى و تا چه مقدارى باید پرداخت نماید؟ج) اگر بازدارى شخص فوق از خودکشى، مستلزم استقبال از خطر جانى یا به خطر افتادن سلامت شخص نجاتدهنده باشد تا چه اندازه باید از این خطر استقبال نماید؟د) آیا در نجات جان چنین فردى، فرقى بین مسلمان یا کافر حربى یا کافر غیر حربى که میخواهد خودکشى نماید وجود دارد، اگر هست احکام آن را بفرمایید؟هـ) آیا براى ممانعت از خودکشى آن شخص، رضایت یا عدم رضایت وى براى نجات در تکلیف نجاتدهنده، مدخلیت دارد یا خیر؟و) در صورت عدم رضایت براى نجات جان خود اگر کسى اقدامى در جهت نجات وى انجام داد که در ضمن آسیبى هم به شخص خودکشى کننده وارد شد، آیا منجى ضامن است؟
الف تا ج) جلوگیرى از خودکشى بر هر مسلمانى واجب است و اگر هزینه کمى داشته باشد باید شخص بازدارنده بپردازد امّا اگر هزینه آن سنگین باشد یا مستلزم خطر جانى باشد بر آن شخص لازم نیست ولى چنانچه بیتالمال توانایى داشته باشد باید آن را بپردازد.د) نجات جان کافر حربى لازم نیست و در مورد کافر ذمّى احتیاط نجات دادن است.هـ) رضایت او لازم نیست.و) درصورتیکه راه نجاتش منحصر به راهى است که آسیبى به او میرسد اشکالى ندارد و ضامن نیست.
حکم خوردن سم
خوردن سم چه حکمی دارد؟
این کار حرام است.
احکام مرتبط با خودکشی
لطفاً به سؤالات زیر در مورد خودکشی پاسخ فرمایید:1) حکم شرعى قتل نفس چیست؟2) با توجّه به اینکه بدن متعلّق به خود شخص است، نه به دیگرى و مسؤولیت آن به خود شخص برمیگردد، چرا خودکشى حرام است؟3) گرفتن مجالس سوگوارى و دفن آنها در قبرستان مؤمنین چگونه است؟4) آیا احتمال بخشودگى در درگاه حقتعالی، با عنایت به فرمایشات معصومین (علیهمالسلام) براى چنین افرادى وجود دارد؟
خودکشى بهیقین از گناهان کبیره است و مالکیت انسان نسبت به نفس خویش، نمیتواند دلیل بر خودکشى شود. همانگونه که مالکیت انسان نسبت به اموالش، نمیتواند مجوّز آتش زدن آن گردد. البتّه باید تمام مراسم را براى اینگونه افراد مانند مسلمان عادی انجام داد و براى نجات آنها دعا کرد، شاید مشمول عفو الهى واقع شوند.
حکم تصرف در اموال متکدیان
با توجّه به اینکه با «تکدّى گرى» بهعنوان یک جرم برخورد قانونى نمیشود، بعضاً افرادى تحت عنوان فقیر و تهیدست در سطح شهر به تکدّى گرى مشغولاند؛ و مردم خیرخواه با دیدن وضعیت ظاهرى این افراد، از روى رأفت به آنها کمک میکنند. ازآنجاکه توافقى درباره جمعآوری متکدیان از سطح شهرها منعقدشده و مسئول جمعآوری آنان شهردارى و نیروى انتظامى و مسئول نگهدارى آنها سازمان بهزیستى در مرکزى به نام هدایت است و در مدّت زمانى که متکدیان در این مرکز نگهدارى میشوند تا به خانوادههایشان تحویل گردند، احتیاج به استحمام، غذا، لباس، اصلاح سروصورت و مانند آن دارند، لطفاً بفرمایید:1 ـ طبق دستورالعملی که از طرف سازمان به مرکز ابلاغشده، براى نگهدارى هر نفر در هر شبانهروز، مبلغی از آنها گرفته میشود. آیا گرفتن این مبلغ مشروع است؟ در صورت مشروع بودن، چنانچه مبلغى اضافه بر آن گرفتهشده باشد، چه حکمی دارد؟ (لازم به ذکر است که این پول خرج خودشان یا متکدیان دیگر میگردد. (2 ـ بعضى از متکدیان محجورند و قوّه عقلانى آنها زایل شده است و بعضاً پول هنگفتى دارند و خانوادههای تعدادى از آنها نیز مشخص نیست و چون ما براى همیشه نمیتوانیم از آنها نگهدارى نماییم، مجبوریم بعد از چند روز آنها را به شهرستان محل اقامتشان اعزام نماییم و خوف این است که پولشان را از دست بدهند. آیا جایز است پول این افراد گرفته شود و به سازمان بهزیستى تحویل گردد تا مورداستفاده سایر مددجویانی که تحت پوشش هستند، قرار بگیرد؟
اولا: با توجّه به اینکه این مسئله ازنظر شرعى پیچیده است، باید نسبت به آن با دقّت و احتیاط عمل کنید تا انشاء الله مرتکب خلاف شرع نشوید.ثانیاً: آن دسته از متکدیان که پول هنگفت دارند، اموالشان جزء مجهولالمالک است; بهاستثنای هزینه یک سال که مال خود آنهاست و مصرف کردن پولهای اضافى براى فقراى دیگر اشکالى ندارد؛ و آنها که پول کمى دارند متعلّق به خودشان است و میتوان براى مخارج آنها از آن پول استفاده کرد. ضمناً اموال متکدیانی که ازکارافتاده هستند نباید صرف دیگران کرد; چراکه باگذشت سال بازهم گرفتار خواهند بود.
حکم شرعی تکدی گری
همانطور که مستحضرید، قانون مجازات اسلامى در مواد 612 و 613 «تکدّى گرى» را جرم دانسته و براى آن مجازات حبس تعیین نموده است. لطفاً نظر شریف خود را در مورد وصف جزایى و حرمت شرعى آن بیان فرموده و بفرمایید مسئول پیشگیرى، پیگیرى و رسیدگى به آن، در نظام حکومت اسلامى، کدام مرجع قانونى است؟
اولا: با توجّه به اینکه این مسئله ازنظر شرعى پیچیده است، باید نسبت به آن با دقّت و احتیاط عمل کنید تا انشاء الله مرتکب خلاف شرع نشوید.کسى که نیاز ندارد، حرام است تکدّى کند و حتّى در صورت نیاز، حکومت اسلامى باید ترتیبى دهد که به طریق آبرومندى نیاز آنها تأمین گردد و اجراى این دستور، بر عهده نیروى انتظامى و قضایى است، یا مقام دیگرى که از طرف حکومت تعیین میشود.
تهمت زدن به افراد مخالف نظام اسلامی
اگر افرادى محبوب مردم باشند ولی در مسیر دین عمل نمیکنند و با نظام اسلامی ناسازگارى دارند؛ آیا خبرنگاران میتوانند براى منفور کردن آنان به تهمت متوسّل شوند تا این افراد منزوى گردند؟
توسّل به تهمت و دروغ و مانند آن، در شأن خبرنگاران مسلمان و متعهّد نیست.
حکم تهمت زدن به میت
تهمت زدن به کسی که فوت کرده است چه حکمی دارد؟
تهمت زدن به هرکسی حرام است و نسبت به مرده و هر کس که نمیتواند از خود دفاع کند، گناهش بیشتر است.
نسبت دادن شایعات بر یکدیگر
آیا گفتگوها و مباحث سیاسى که نقل مجالس شده و افراد دانسته یا ندانسته موضوعى را به اینوآن نسبت میدهند، غیبت محسوب میشود؟
نسبت دادن شایعات به یکدیگر نوعى تهمت است که فراتر از غیبت است؛ ضمناً چنانچه عیب پنهانى را بدون جهت آشکارا بگویند، غیبت است.
وقف طلا به همسر
آيا مردمي تواند طلا را به خانمش وقف كند اگر مي تواند بعد از مرگ خانم تكليف آن طلا چيست؟
با توجه به این که در وقف باید عین باقی بماند می تواند برای مثال به این شکل وقف کند که ارشد اولاد اناث نسلا بعد نسل از آن استفاده کنند.
به تصرف موقوف علیهم در آوردن موقوفه
آیا چیزی که وقف شده باید تحت تصرف کسانی که به آنها وقف شده در آید؟
وقف در صورتى صحيح است كه {در وقف خاص} مال وقف {شده} را به تصرّف كسانى كه براى آنها وقف شده يا وكيل يا ولىّ آنها بدهد، ولى در اوقاف عامّه مانند مساجد و مدارس و امثال آنها تحويل دادن شرط نيست، هرچند احتياط مستحب آن است كه پس از خواندن صيغه آن را در اختيار كسانى كه وقف براى آنها شده قراردهند تا وقف كامل گردد.
وقف برای کسانی که به دنیا نیامده اند
آیا می توان برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کرد؟
وقف براى كسانى كه هنوز به دنيا نيامده اند صحيح نمى باشد، ولى وقف براى اشخاصى كه بعضى از آنها به دنيا آمده اند و بعضى هنوز به دنيا نيامده اند صحيح است (مانند وقف بر فرزندان موجود و نسل هاى آينده) و آنها كه بعداً به دنيا مى آيند در آن وقف شريك خواهند شد.