محدوده نماز طواف در پشت مقام ابراهیم
اینکه فرمودهايد: «واجب است نماز طواف را پشت مقام بجا آورند» پشت مقام تا چه اندازه است؟ آيا مىتوان حدّ معيّنى براى آن فرض كرد؟
اين امر عرفى است؛ يعنى مردم بگويند نماز او پشت مقام است.
اين امر عرفى است؛ يعنى مردم بگويند نماز او پشت مقام است.
در فرض سؤال باید سفارش کند فردی که آنجا می رود از طرف او نماز طواف را بخواند و اگر دسترسی به فردی پیدا نکرد خودش همین جا نماز طواف را بخواند.
نماز طواف را در همه اوقات مىتوان خواند، مگر اینکه با وقت نماز واجب مزاحمت كند، بهگونهای كه خواندن نماز طواف در آنوقت، باعث از دست رفتن نماز واجب شود، كه در اين صورت بايد نماز روزانه را مقدّم داشت.
در مواردى كه نيابت جايز است مانعى ندارد.
بايد نمازش را در پشت مقام ابراهيم اعاده كند و اعاده اعمال بعد لازم نيست.
محمول غصبی مبطل طواف نیست.
احتياط واجب آن است كه نماز طواف را بلافاصله بعد از طواف بجا آورد؛ مگر اینکه يادش برود.
كسى كه از روى سهو و فراموشى طواف عمره تمتع را ترك كند، حج او درست است و هر وقت يادش آمد طواف را بهجا مىآورد (و احتياط مستحب آن است كه سعى را هم بعدازآن اعاده كند) و اگر به وطن خود بازگشته، يا از مکه بيرون رفته و مراجعت به مکه براى او زحمت دارد، نايب بگيرد تا طواف او را بهجا آورد و در اين مدّت چيزى بر او حرام نيست و احتياط آن است كه يك گوسفند در مکه قربانى كند و اگر فرستادن به مکه ممكن نيست، در شهر خود قربانى نمايد.
عمره او صحيح است و بايد براى حج تمتّع محرم شود و هنگامیکه براى اعمال مکه به مکه بازگشت، نماز طواف عمره را پشت مقام ابراهيم بجا مىآورد و احتياط آن است كه نماز سابق را قبل از طواف حج تمتّع بخواند.
محل نماز طواف واجب بنا بر احتیاط واجب پشت مقام ابراهيم است، ولى اگر فشار جمعیت زياد باشد، مىتواند دریکی از دو طرف مقام ابراهيم، يا عقبتر از مقام، نماز بخواند، بهخصوص در مواقعى كه جمعیت طواف كننده بهقدری زياد است كه صفوف طواف کنندگان به پشت مقام ابراهيم مىرسد و خواندن نماز در انجام مشكل مىشود، در اين حال نبايد اصرار بر خواندن نماز در نزديكى مقام ابراهيم داشت، بلكه بايد درجایی كه اين مشكل وجود ندارد خوانده شود و كارهايى كه بعضى از عوام انجام مىدهند، مانند اینکه گروهى دستبهدست هم مىدهند و حريمى براى نمازگزاران موردنظر درست مىكنند، هيچ ضرورتى ندارد و اگر براى طواف کنندگان، يا ساير نمازگزاران ايجاد مزاحمت كند، خالى از اشكال نيست، بلكه بايد عقبتر بروند تا جايى كه مزاحم طواف کنندگان نباشد.
هرگاه بهواسطه مانعى ـ مثل باطل شدن وضو، يا نجس شدن لباس و بدن، يا ازدحام جمعیت براى نماز جماعت روزانه و مانند آن ـ نتواند نماز طواف را بلافاصله پس از طواف بجا آورد، بعد از رفع مانع بجا مىآورد و طواف و نمازش صحيح است.
اگر محرم مشغول سعى بين صفا و مروه شود، سپس يادش بيايد كه طواف را بجا نياورده، بايد سعى را رها كرده و طواف و نماز طواف را انجام دهد و پسازآن سعى را اعاده نمايد.