كسى كه معذور از انجام صحيح بعضى از اعمال حج است، احتياط مستحب آن است كه اجير و نايب ديگرى نشود و اگر چنين شخصى، حتّى بهصورت مجّانى، از سوى شخصى حج بجا آورد، اكتفا كردن به آن خلاف احتياط است، ولى عذرهايى كه در خود حج بهطور تصادفى پيش مىآيد، مانند وقوف اضطرارى و امثال آن، مانع نيابت نيست.
هرکسی مىتواند از طرف ديگرى براى انجام حج نايب شود، بهشرط اینکه از مسائل حج آگاه باشد، خواه قبلاً حج بجا آورده باشد يا نه.
اگر از قرائت صحيح معذور است، نيابت و احرام او بنا بر احتياط باطل است و اگر معذور نيست صحيح است، بهشرط آنكه قرائت خود را درست كند؛ يعنى درصورتیکه بتواند در خلال اين مدّت تا موقع نماز طواف، نمازش را كامل كند اجير شدن او مانعى ندارد.
در صورتی که احتمال عقلایی باشد که از عهده بر نمی آید نمی توان او را به حج نیابی فرستاد (البته اگر حج مستحبی بوده می توانند صبر کنند تا توانایی پیدا کند)
اگر نايب به عللى نتواند حج نيابتى را بجا آورد، نمىتواند آن را به ديگرى واگذار كند؛ مگر به اجازه صاحب پول.
اگر عذر دارد نمىتواند قبول كند؛ بلى در قربانى مىتواند ديگرى را نايب كند و شرط لازم نيست.
نیابت چنین شخصى، هرچند تبرّعى باشد، بنا بر احتیاط واجب صحیح نیست؛ مگر آن که بتواند قرائت خود را تصحیح کند.
در فرض سوال نمی تواند از جانب دیگران نیابت کند.
کسی که از انجام اعمال حج معذور است بايد پول را به صاحبش برگرداند، مگر اینکه از طرف صاحب پول مجاز در نايب گرفتن باشد كه در اين صورت مىتواند شخص ديگرى را در تمام عمل حج نايب كند و درصورتیکه بدون اجازه، نيابت را به ديگرى واگذار كند و او عمل را انجام دهد، حج از طرف منوبعنه انجام مىشود، ولى نايب اوّل بايد پول را به صاحبش برگرداند (مگر اینکه صاحبش راضى گردد) و صاحب پول ضامن چيزى نيست و نايب اوّل بايد اجرت نايب دوّم را بپردازد.
نيابت او صحيح است و بايد شبها بهجا روز رمى كند.
