حکم دیه ازاله بکارت همسر
آیا ازاله بکارت همسر دیه دارد؟
در فرض سؤال دیه ندارد.
حکم پرداخت مهرالمثل در مواردی که بیش از دیه است
اگر بکارت دختر توسط شخصی زائل شود باید مهرالمثل را بپردازد، چنانچه در مواردی که مهرالمثل بیشتر از دیه زن باشد، آیا می‌توان مازاد بر دیه را از مرد گرفت؟
در فرض سؤال مهرالمثل باید پرداخت شود (هرچند بیشتر از دیه زن مسلمان باشد).
نحوه‌ی محاسبه‌ی دیه‌ی زن در مواردی که دیه با ارش به ثلث می‌رسد
با توجّه به اینکه دیه زن اگر به ثلث برسد تنصیف می‌گردد، در پرونده‌ای دیه زن به‌تنهایی کمتر از ثلث است ولی با احتساب ارش به ثلث می‌رسد، آیا ارش را باید بادیه مجموعاً محاسبه کرد یا جداگانه تا به ثلث نرسد؟
در فرض سؤال باید هرکدام را جداگانه حساب کنند.
دیه زن شاغل و سرپرست خانواده
با توجه به اینکه اسلام از برابری حقوق زن و مرد سخن به میان آورده و علت نصف بودن دیه زن را سرپرستی مرد توجیه کرده است، حال با توجه به این زمانه که زن‌ها تحصیل‌کرده و شاغل هستند و از پس مخارج خود و حتی خانواده برمی‌آیند، آیا این حکم عادلانه است؟
کراراً گفته‌ایم احکام و قوانین الهی تابع افراد و اشخاص نیست بلکه تابع نوع است، به این معنا که اگر مجموع مردآنجامعه را با مجموع زنان مقایسه کنیم، بازدهی اقتصادی مردان به‌مراتب بیش از زنان است؛ هرچند ممکن است زنانی برای خانواده خود نان آورتر از مردان باشند بنابراین مصلحت شخصی معیار نیست بلکه مصلحت نوعی باید در نظر گرفته شود. در قوانین عرفیّه نیز چنین است، مثلاً می‌گویند: برای احراز فلان مقام، شخص باید دکترا داشته باشد، درحالی‌که عدّه‌ای از لیسانسه‌ها از عدّه‌ای از دکترها باسوادترند، حتی عدّه‌ای از کسانی که اصلاً مدرکی ندارند بسیار بافضیلت تر از گروهی از آن‌ها هستند که مدارک دانشگاهی دارند. در این‌گونه موارد معیار فرد نیست، بلکه معیار مجموعه‌هاست.جهت آگاهی بیشتر می‌توانید به «تفسیر نمونه»، جلد اول، صفحه‌ی 689، ذیل آیه‌ی 178 و 179 سوره‌ی مبارکه‌ی «بقره» مراجعه فرمایید.جهت آگاهی بیشتر می توانید به «تفسیر نمونه»، جلد اول، صفحه ی 689، ذیل آیه ی 178 و 179 سوره ی مبارکه ی «بقره» مراجعه فرمایید.
دیه و قصاص مردی که چند زن را کشته
اگر مردى چندین زن محقون الدّم را بکشد، برخى از اولیاى دم آن‌ها خواهان قصاص و بعضى طالب دیه باشند، به چه ترتیب عمل خواهد شد؟
هرگاه بعضى قصاص کنند (مثلاً اولیاى دم یکى از مقتولین فاضل دیه را بپردازد و قصاص کند) دیه بقیّه از اموال قاتل پرداخته می‌شود.
نحوه محاسبه شکستگی استخوان زن
دیه شکستگى استخوان پاى زن، بر اساس 54 از 51، يا 51 از 21 دیه کامله‌زن محاسبه می‌شود؟ یا بر اساس دیه مرد حساب می‌شود تا اینکه به ثلث دیه برسد که در این صورت نصف دیه مرد خواهد بود؟
دیه زن و مرد در این مورد تفاوتی ندارد و بر اساس دیه کامله مرد محاسبه می‌شود.
دیه زنی که در ماه حرام کشته شود
دیه زن، اگر در ماه حرام به قتل رسیده باشد، چقدر است؟
نصف دیه کامله به‌عنوان اصل دیه زن و یک‌سوم آن که یک‌ششم دیه کامله می‌شودبه‌عنوان تغلیظ پرداخته می‌گردد که مجموعاً چهارششم دیه کامله می‌شود.
حکم عفو بعضی از جراحات توسط زن به جهت نرسیدن به ثلث دیه
همان‌گونه که مستحضرید دیه زن در جراحات و اعضا تا ثلث، مساوى بادیه مرد است و در بیش از آن به نصف تقلیل می‌یابد، با توجّه به این مطلب لطفاً بفرمایید:الف) آیا مجنىّ علیها (زن) می‌تواند براى اینکه مقدار دیه بیش از ثلث نشود، نسبت به بعضى از جراحات و صدمات گذشت کند و نسبت به بقیّه تقاضاى دیه نماید؟ب) آیا بین صورتى که مجنىّ علیها از ابتدا نسبت به برخى از جراحات و صدمات شکایت و مطالبه دیه نکرده و بین صورتى که مجنىّ علیها ابتدا نسبت به‌کلیه آن‌ها شکایت و مطالبه دیه کرده و سپس نسبت به برخى از جراحات و صدمات اعلام گذشت می‌کند، تفاوتى وجود دارد؟ج) آیا قاعده مذکور شامل قتل غیر عمد هم می‌شود؟
الف) این کار تأثیری در تغییر دیه ندارد.ب) تفاوتى نیست و تعلّق دیه منوط به تقاضاى مجنىّ علیها نیست، بلکه حکم شارع مقدّس است هرچند مجنىّ علیها حقّ گذشت دارد.ج) دیه قتل غیر عمد زن، نصف دیه مرد است.
علّت تنصیف دیه زنان
چرا در کشور ما دیه زن نصف دیه مرد محاسبه می‌شود؟(درصورتی‌که در همه‌جای دین ما ذکرشده که هیچ تفاوتی در خلقت زن و مرد قائل نشده است)
با توجه به اینکه مخارج زندگی و تهیه معاش و نفقه زن در اسلام بر عهده مرد است و زن در این مورد وظیفه‌ای ندارد لذا دیه مرد باید به‌طور کامل محاسبه شود تا در صورت خلاء او خانواده‌اش در مضیقه نیافتد، توجّه داشته باشید که دیه پول خون انسان نیست بلکه جبران خسارت مالی است که در اثر فقدان شخص به خانواده‌اش پرداخت می‌شود.
حد متعارف خروج زن بدون اذن شوهر برای صله‌رحم
شما در فتوای خود فرمودید: یکی از مواقع که زن می‌تواند بدون اذن شوهر از خانه خارج بشود، زمانی است که می‌خواهد برای صله‌رحم با والدین و خواهر و برادر برود، البته به مقدار لازم. لطفاً این موضوع را بیشتر شرح دهید چون همسر بنده اصلاً در این مورد اذن نمی‌گیرند و هر وقت بخواهند می‌روند.
منظور این است که در حدود متعارف باشد و زائد بر آن بدون اذن شوهر جایز نیست. منظور از متعارف یعنی اینکه مثلاً اگر شهرستانی باشد ماهی یک‌بار دیدار کند و اگر در همان شهر است هفته‌ای یک‌بار دیدار کند و در همان روز برگردد.
نحوه محاسبه دیه‌ی اعضای بدن زن
در محاسبه دیه زن آیا دیه هر عضو را محاسبه و چنانچه به ثلث دیه مرد رسید تنصیف می‌کنیم یا دیه مجموع اعضا را در نظر می‌گیریم؟
در فرض سؤال هر عضو به‌طور جداگانه محاسبه می‌شود.
انجام اعمال حج و عمره در حال استحاضه
خانم مستحاضه که می‌داند پاک می‌شود و وقت دارد که اعمال حج یا عمره را در پاکی انجام دهد آیا باید صبر کند تا پاک شود یا می‌تواند با انجام وظایف استحاضه اعمال را به‌جا آورد؟
لازم نیست صبر کند، می‌تواند با همان حال اعمال را بجا بیاورد.
دیه جنایات متعددی که مجموعاً بیش از ثلث است
با توجّه به اینکه دیات اعضا در زن و مرد مساوى است و زمانى که دیه زن به بیشتر از ثلث برسد به نصف تقلیل می‌یابد، حکم فروض مختلف ذیل را بیان فرمایید:الف) درصورتی‌که بر یک عضو، با جنایات متعدّد صدمه وارد شود; ولى همه در یک عضو باشد و مجموع دیات بیش از ثلث دیه باشد؟ب) درصورتی‌که با یک ضربه جنایات متعدّدى بر اعضاى مختلف واردشده و مجموع دیات مقدّره بیشتر از ثلث باشد.ج) درصورتی‌که با ضربات متعدّد، جنایت متعدّد، به اعضاى مختلف وارد شود و مجموع افزون از ثلث باشد؟د) درصورتی‌که جنایت بر یک عضو، یا با یک ضربه واردشده و صدمات متعدّدى در پى داشته که مجموع، مازاد بر ثلث باشد؟
الف و ب و ج: در تمام این سه صورت هر یک جداگانه محاسبه می‌شود. د: در صورت تعدّد صدمات هر یک جداگانه محسوب می‌شود.
ملاک حدنصاب در دیه زنان
با توجّه به مادّه 301 قانون مجازات اسلامى که اشعار دارد: «دیه زن و مرد یکسان است تا وقتی‌که مقدار دیه به ثلث دیه کامله برسد که در آن صورت دیه زن نصف دیه مرد است.» لطفاً به این سؤالات پاسخ دهید:1 ـ آیا ارش در احتساب حدنصاب (ثلث دیه کامل) مؤثر است؟2 ـ در تصادفات رانندگى که اعضاى مختلف بدن مصدوم می‌گردد، آیا مجموع صدمات وارده به‌کلیه اعضا ملاک حدنصاب مذکور است، یا دیه هر عضو به‌تنهایی ملاک حدنصاب همان عضو محسوب می‌گردد؟3 ـ با توجّه به مادّه فوق‌الذکر و مادّه 442 قانون مجازات اسلامى (دیه شکستن استخوان هر عضوى که براى آن عضو دیه معیّن است، خُمس آن است) در مقام تعیین دیه معیّن اعضاى بدن زن، موضوع مادّه اخیر الذّکر، چنانچه دیه آن عضو (قبل از تخمیس) بیش از ثلث دیه کامله باشد، آیا نصف دیه آن عضو ملاک تخمیس قرار می‌گیرد، یا حاصل تخمیس ملاک حدنصاب موضوع مادّه 301 قانون مذکور قرار خواهد گرفت؟
1- ارش در این مسئله حکم دیه را دارد.2- دیه عضو معیار است.3- حاصل بعد از تخمیس ملاک است.
عدم کفاره در سقط عمدی
آیا در سقط عمدی، پرداخت کفاره لازم است؟
سقط به طور کلی کفاره ندارد، هر چند احتیاط مستحب پرداختن کفاره قتل خطا در این مورد است. که عبارتست از آزاد کردن بنده و اگر این ممکن نبود شصت روز روزه گرفتن و اگر این ممکن نبود شصت فقیر را سیر کند.
