مصرف نذورات حرم مطهر نبوی و قبور بقیع علیهمالسلام
برخى از زائران سرزمين وحى اظهار مىدارند كه: «فلان مبلغ را به ما دادهاند تا در حرم مطهّر نبوى يا قبور مطهّر بقيع بريزيم». با توجّه به اینکه انداختن اين مبالغ در آن محلها غیرممکن است و در صورت امكان مصرف مكان موردنظر نخواهد شد و اين اشخاص حاضر نيستند اين وجوه را با خود برگردانند، آيا مىتوان آنها را درراه خير مثل كمك به فقراى شيعه صرف كرد؟
بهترين راه صرف فقراى شيعه ساكن در آنجاست.
مشروع نشدن به خاطر انجام کار حرام
برخى از روشهای جلوگيرى باعث عقيم شدن میگردد. چرا در جامعه ما اين كار بهطور مكرّر و بهصورت عادى انجام میشود؟
انجام كارِ حرام دليل بر مشروعیت آن نيست.
تحصیل در رشتههای پردرآمد پزشکی
برخى از رشتههای پزشكى درآمد مناسبتری دارد، لذا متخصّص كافى در آن رشته تربیتشده است. امّا رشتههایی وجود دارد كه درآمد آن نسبت به آنچه در بالا آمد كمتر است، لذا متخصّص كافى هم ندارد. آيا دانشجویان میتوانند براى كسب درآمد بيشتر به تحصيل در رشتههای موردنظر بپردازند؟
درصورتیکه بهاندازه كافى براى رشتههای ديگر طبيب وجود داشته باشد مانعى ندارد.
الکل موجود در داروهای پوستی
برخى از داروهاى پوستى، نظير محلولهای جلوگيرى از ريزش مو، يا برطرفکننده جوشهای جلدى، حاوى الكل میباشند; آيا استفاده از اين محلولها موجب نجاست مو و پوست بدن میشود؟
اگر از الکلهای پاك در آن استفادهشده اشكالى ندارد، همچنين اگر شك داشته باشيم.
نیابت خدمهای که بهناچار نیمهشب از مشعر به منی میرود
برخى از خدمه کاروانهای حج، قبول نيابت مىكنند، ولى ناچارند براى انجام كارهاى لازم در منى، يا جهت همراهى با افراد عاجز و ناتوان، نیمهشب از مشعر به منى بروند، آيا نيابت آنها صحيح است؟ و آیا میتوانند در شب رمی جمرات کنند؟
نيابت آنها صحيح است.
حکم شرعی سزارین
برخى از خانمهای حامله، كه میتوانند به وضع طبيعى زايمان كنند، اصرار دارند سزارين شوند تا درد كمترى تحمّل كنند. حكم شرع در اين زمينه چيست؟
اگر اين كار جنبه عقلايى داشته باشد اشكالى ندارد.
دریافت مبالغ خارج از تعرفه، توسط پزشکان (زیرمیزی)
برخى از جرّاحان خارج از تعرفه تعیینشده از بيماران پول دريافت میکنند و بيمار نيز بهناچار آن را میپردازد. آيا اين كار مجاز است؟
چنانچه پزشک در استخدام دولت باشد، در برابر انجاموظیفه خود نمیتواند پول اضافي بگيرد و دريافت وجهى بیش از تعرفه مصوب جايز نيست. ولي اگر در استخدام نيست، هرقدر با بيمار توافق کند مانعي ندارد البته اگر حکومت اسلامي نرخ خاصي را تعيين نموده عمل برخلاف آن جايز نيست و درهرحال بايد عدل و انصاف را رعايت کرد.
دریافت وام مسکن با معاملات صوری
برخى از بانک ها وام مسکن مى دهند ولى با توجّه به این که وام اعطایى غالباً براى خرید خانه کفایت نمى کند، بین مردم مرسوم شده که در معامله اى صورى با دوستان و خویشان، مسکن آنها را مى خرند و وام مورد نظر را مى گیرند. آیا این کار جایز است؟
با توجّه به این که این کار بر خلاف مقرّرات بانک مى باشد، جایز نیست.
اختیار تعیین نوع دیه
برخى از اولیاى میّت صغیر و برخى کبیرند. ورثه کبیر خواهان قصاص قاتل هستند که در این صورت باید سهم صغار را از دیه بپردازند، آیا ورثه کبیر میتوانند نوع دیه را ازنظر جنس و قیمت تعیین نمایند؟ یا براى رعایت غبطه صغار، قیّم آنها، یا دادگاه، باید سهم الدیه صغار را از جنس گرانتر (مانند گاو گوسفند) تعیین کند؟
تعیین نوع دیه به اختیار کسانى است که میخواهند دیه را به صغیر بپردازند.
تجویز آزمایشهای پزشکی به جهت رعایت احتیاط
برخى از اوقات، پزشك تنها جهت احتياط و مطمئن شدن در جهت تشخيص و يا ردِّ یک بيمارىِ احتمالى مثل سل در هر بيمار مشكوكى ـ با هر علامت غیراختصاصی ـ دستور راديوگرافى میدهد تا بيمارى مخفى احتمالى را كشف كند، در صورت وجود يا عدم هرگونه بيمارى (كه احتياج به راديوگرافى دارد) آيا پزشك در ايجاد عوارض احتمالى و هزينه درمان مسئول است؟
درصورتیکه احتمال بيمارى، احتمال قابلملاحظهای باشد، اين اقدام اشكال ندارد و مسئول نيست.
ضمان تجویز دارو توسط افراد غیرمتخصص
برخى از افراد عادى که در مسائل پزشکى تخصّصى ندارند در این امر دخالت نموده و قرص، آمپول یا دارویى را براى بیمار توصیه مینمایند درصورتیکه این امر منجر به مرگ یا آسیب جسمى بیمار شود، آیا آنها ضامن هستند؟
چنین شخصى کار خلافى کرده و مجازات دارد، ولى ضامن دیه طرف نیست مگر اینکه شخصاً دارو را به او تزریق کرده یا خورانده باشد.
خسارت ناشی از تجویز دارو توسط غیرمتخصص
برخى از افراد عادى (كه در مسائل پزشكى تخصّصى ندارند) در اين امر دخالت نموده و قرص، آمپول يا دارويى را براى بيمار توصيه مینمایند. درصورتیکه اين امر منجر به مرگ يا آسيب جسمى بيمار شود، آيا آنها ضامن هستند؟
چنين شخصى كار خلافى كرده و مجازات دارد، ولى ضامن ديه طرف نيست; مگر اينكه شخصاً دارو را به او تزريق كرده يا خورانده باشد.

