وصیت به دفن بالباس عروسی
برخی از افراد در کشورهایی وصیت میکنند که در لباس عروسى دفن شوند این کار چه حکمی دارد؟
اگر شرایط کفن در آن لباس موجود باشد یا اضافه بر کفنهای سهگانه باشد و نیز لباس خیلى گرانقیمت نباشد بهگونهای که اسراف محسوب شود، جایز است.
بررسی مرجع تقلید سؤالکننده
آیا کسی که از ما سؤال شرعی میپرسد حتماً باید مرجعش را بپرسیم و اگر ندانیم که مقلد کدام مرجع بوده فتوای مرجع تقلید خود را بگوییم و او عمل کند مدیون هستیم؟
نپرسیدن مرجع تقلید سؤالکننده و بیان جواب مسئله مطابق نظر مرجع تقلید پاسخگو اشکالی ندارد.
مسخره کردن دشمنان و کفار
مسخره كردن دشمنان اسلام، مثلاً با ساخت عروسکهای مضحك از آنها چه حکمی دارد؟
این کار خوبی نیست و ممکن است آنها مقابلهبهمثل کنند که ضرر و زیانش پوشیده نیست و لذا بهتر آن است که با این مسائل، منطقی برخورد شود.
حقّ تقدّم مزارعى كه به منبع آب نزدیکترند در بهرهبرداری از آن
يك جريان طبيعى آب از چشمهسارهای دامنه يك كوهستان از قدیمالایام وجود دارد، مزارع و باغاتى نيز از گذشته در اطراف مجراى آب مزبور به وجود آمده، كه از همين آب مشروب میشده است. در سالهایی كه بارندگى زياد و مقدار آب بيش از نياز مزارع و باغات مىباشد مقدار آب زائد بر مصرف داخل در مسيل گرديده و پس از عبور از يك مسير كوهستانى لميزرع در فاصله 30 كيلومترى به مزرعه و روستاى ديگرى مىرسد كه اهالى آن روستا، آن را بر آب قنات خويش اضافه نموده و از آن استفاده مىكنند. در سالهای كم باران مقدار آب بيش از نياز مصرفى مزارع بالادست نبوده و طبعاً آبى به روستاى بعدى نمىرسد و همين امر مايه نزاع بين اهالى دو روستاى مزبور شده كه هنوز نيز ادامه دارد. مقررات فقهى موجود و اصل 49 قانون اساسى و قانون توزيع عادلانه آب، مصوّب سال 1361 مجلس شوراى اسلامى و ماده 156 قانون مدنى، مبنى بر حقّ تقدّم مزارعى كه به منبع آب نزدیکترند، ظاهراً براى رفع خصومت و قطع مايه نزاع كافى نيست. لطفاً در اين موضوع نظر خود را در خصوص چگونگى حقّ تقدّم استفاده از آب چشمهسارهای طبيعى كه توسّط آبادیها و روستاهاى اطراف آن چشمهسارها بهصورت سنّتى و بدون قرارداد مدوّن مورد بهرهبردارى قرار مىگيرد و موجب اختلاف مىشود بیان نمایید؟
چنانچه عرف محل، به تصديق اهل اطّلاع و آگاهان آن منطقه، اين بوده كه آبادیهای پايين فقط از اضافه آب، آنهم در سالهای پرآبى، استفاده كنند بايد در سالهایی كه آب كم است، آب در اختيار آبادیهای بالا قرار گيرد؛ ولى آبادیهای بالا بايد صرفهجويىهاى لازم را انجام بدهند تا اگر آب اضافى باشد به آبادیهای پايين برسد و کسانی كه قبلاً چشمه را متصرّف شده و از آن براى كشاورزى خود استفاده كردهاند مقدّماند و اگر معلوم نباشد چه كسانى روز اوّل چشمه را متصرّف شدهاند عرف محل در اين موارد معيار عمل است.
اقتدای سهوی به نماز مستحبی امام
اگر در نماز به کسی اقتدا کنیم در بین نماز متوجه شویم که نماز امام مستحبی بوده، ما نیت فرادا کنیم و نمازمان را به پایان برسانیم، نمازمان صحیح است؟
البته چون از ابتدا نمیدانستهاید نماز او مستحبي است نماز شما صحيح است.
حرمت اذان و اقامه در نمازهای مستحب
آیا گفتن اذان و اقامه برای نمازهای غیر یومیه لازم است؟
اذان و اقامه در غیر نمازهای یومیه بدعت و حرام است.
ثواب برای اعمال اجیر
آیا خداوند به کسانى که جهت انجام عبادات و کارهاى دیگر مثل ساختن مسجد و حسینیه اجیر میشوند و اجرت میگیرند، ثواب میدهد؟
چنانچه قصد اجیر انجام آن عمل براى نجات بندگان از دین و اداى مسؤولیت بوده باشد ثواب دارد.
مجزی بودن نماز جمعه فاقدین شرایط از نماز ظهر
کسانی که شرایط نماز جمعه را ندارند اگر در نماز جمعه شرکت کنند آیا کفایت از نماز ظهر میکند؟
فاقدین شرایط وجوب نماز جمعه، اگر اتفاقاً در نماز حاضر شوند، یا با مشقّت خود را به آن برسانند، نمازشان صحیح است و نماز ظهر بر آنها واجب نیست. همچنین کسانى که باوجود باران، یا سرماى شدید، یا نداشتن پا، یا عضو دیگر که موجب مشقّت و اسقاط تکلیف نماز جمعه است، در نماز جمعه شرکت کردهاند، نمازشان صحیح است.
هبه ملک مشترک
پدرى 2500 متر مربع از ملك مشاعى خود را به صورت مكتوب، به دخترش هبه كرده، و ملك را در اختيار وى قرار داده، تا به هر شكلى كه مايل است در آن تصرّف كند. با توجّه به اين كه مطابق قانون، تصرّف در ملك مشاع بدون اذن ساير شركاء ممكن نيست، قبض و اقباض در ملك مشاع چگونه محقّق مى شود؟ آيا مى توان همين مقدار كه ملك در اختيار دختر بوده و مى توانسته آن را بفروشد را قبض تلقّى نمود، يا در چنين مواردى نياز به قبض عملى وجود ندارد؟
هرگاه ملك مانند منزلى باشد و كليد مشترك داشته باشد كليد آن را مى دهد و اگر مانند مزرعه اى بدون ديوار باشد قبض آن همان است كه مى تواند آن را بفروشد و از ساير اعضا بخواهد كه زمين را تقسيم كنند.
دلیل فقهی جواز مضاربه در امور تولیدی
اکثر فقها مضاربه را مختص امور تجاری میدانند ولی حضرتعالی این شرط را قبول ندارید و در امور تولیدی نیز درست میدانید لطفاً استدلال فقهی خود را بیان فرمایید و در صورت امکان منبع آن را نیز متذکر شوید.
دلیل آن این است که داخل در عمومات اوفوا بالعقود و المومنون عند شروطهم میباشد خواه نام مضاربه بر آن گذارند یا نه و شرح آن را در جلد 2 عروه آوردهایم.
حکم روزه برای شخص مسافر
آیا میتوان در مسافرت روزه گرفت؟
شخصی که میخواهد مسافت شرعی (21/5 کیلومتر) را طی کند و اذان ظهر را در شهر یا روستای محل زندگی خود یا حد ترخص آن یا جایی که بخواهد حداقل ده روز بماند نباشد مسافر بوده و نباید روزه بگیرد و بهطورکلی در هر موردى که نماز شكسته است روزه را بايد ترك كرد و درجایی كه نماز را بايد تمام بخواند (مانند كسى كه شغلش مسافرت است و يا در محلی قصد ماندن ده روز كرده) بايد روزه را بگيرد.
اجارهبهای مال مورد اجاره که در ید مستأجر تلفشده
وسیلهای اجاره کردم برای یک سال، اما روز دوم به سرقت رفت. حال آیا باید تمام اجارهبهای یک سال را بپردازم؟
درصورتیکه در حفظ آن کوتاهی نکرده و مقصر نبوده است تنها اجارهبهای یک ماه را باید بپردازد.
تقسیم ضرر به نسبت سهام شرکا بین آنان
اینجانب در یک امر تجارى با سه نفر از دوستان شریک شدم. پس از مدّتى شرکت به علّت سهلانگاری یکى از شرکا زیان نمود و صندوق شرکت مواجه با کسرى شد، من حاضر به پرداخت سهم ضرر خود میباشم، امّا شریک مذکور که صندوقدار شرکت است، اظهار میدارد چون سایر شرکا ضرر را قبول ندارند و حاضر به پرداخت سهم خود نیستند، شما باید سهم آنها را نیز بپردازید. آیا اینجانب، با توجّه به اینکه هیچگونه تضمینى در مورد سایر شرکا ندادهام، ملزم به پرداختن سهم سایر شرکا نیز هستم؟
اگر قرارداد خاصی نباشد همه شرکا به نسبت سهام خود باید زیان را بپردازند و کسى مسئول پرداخت زیان دیگران نیست.

