مدت زمان پاسخگویی به هر سوال بین 24 تا 72 ساعت است.

لطفا قبل از 72 ساعت از پیگیری سوال و یا ارسال سوال مجدد خودداری فرمائید.

از طریق بخش پیگیری سوال، سوال خود را پیگیری نمایید.

captcha
انصراف

زمان پاسخگویی به سوالات بین 24 تا 72 ساعت می باشد.

انصراف
چینش بر اساس:حروف الفباجدیدترین مسائلپربازدیدها

تضمین پرداخت سود و اصل سرمایه در مضاربه

شرکتى جهت تأمین بودجه موردنیاز خود نیاز به مشارکت با اشخاص حقیقى و حقوقى دارد. این اشخاص جهت همکارى در تأمین مشارکت، تضمین‌هایی معادل پرداخت سود، همانند بانک‌ها و مشارکت‌های دولتى را طلب می‌نمایند. همچنین درخواست دارند که استرداد اصل سرمایه آن‌ها نیز تضمین شود. نظر حضرت‌عالی در مورد تضمین‌های مذکور چیست؟

تنها راهى که براى این کار وجود دارد این است که مضاربه را بر اساس سهم منافع قرار دهند، ولى در عقد خارج لازم (معامله دیگرى مثلاً خریدوفروش چند جلد کتاب) شرط کنند اگر در آن معامله مضاربه، سود کمتر از بیست درصد یا بیشتر از آن بود، جبران گردد. همچنین در مورد خسارت سرمایه.

سرمایه‌گذاری و دریافت سود بدون رعایت شرایط مضاربه

اگر مبلغی را به فردی بدهیم که می‌دانیم با آن کار می‌کند و از او بخواهیم سودی به ما بدهد و دیگر شرایط مضاربه را معین نکنیم، آیا می‌تواند حمل بر مضاربه شود؟

این دریافت سود، ربا است؛ و در عقد مضاربه باید مدّت مضاربه، سهم‌بندی سود، مقدار سرمایه بعلاوه سایر شرایط مضاربه کاملاً مشخص باشد و عقدی است لازم‌الاجرا.

قرارداد عامل با عامل دوم

آيا در مضاربه عامل می‌تواند با اجازه مالك، با عامل دوّم قرارداد ببندد؟ خواه به اين صورت كه خودش را وكيل مالك قرار دهد، يا خودش را عامل مالك قرار داده و با عامل دوم قرارداد منعقد نمايد؟ در ضمن قرارداد دوم فقط به نفع عامل اوّل است؟

درصورتی‌که مالك اصلى چنين اجازه‌ای داده باشد مضاربه دوم صحيح است؛ ولى عامل اوّل نمی‌تواند سودى از اين معامله دريافت دارد، مگر این‌که كارى انجام داده باشد و مبلغ اضافى را در مقابل آن قرار دهد.

دسته‌ها: احکام مضاربه

شراکت در معامله با شرط شرکت در سود فقط و تعیین مقدار سود

اگر به یک نفر پول بدهم و به او بگویم من شریک در سود هستم و نه ضرر؛ و تو باید ماهیانه فلان مبلغ به من بدهی رباست؟

این‌چنین سود گرفتن شرعاً اشکال دارد. اگر بخواهيد ربا نشود بايد در معامله اول بگوييد طبق شرايط مضاربه با شما قرارداد می‌بندم سپس يک معامله جدا هرچند کوچک انجام دهيد و در ضمن معامله دوم شرط کنيد که زیان‌های ضمني معامله اول بر عهده اوست.

اعتراف عامل به عدم فعالیت اقتصادی در مضاربه

اگر شخص سرمایه‌ای را برای مضاربه گرفته و در طول این مدت سود پرداخت کرده ولی بعداً اذعان کند که بدون کار اقتصادی مشروع ربا پرداخت کرده تکلیف صاحب سرمایه چیست؟

درصورتی‌که پول را قبلاً به‌عنوان سود مضاربه داده در حکم اقرار است و بازگشت از این اقرار قابل‌قبول نیست مگر این‌که یقین پیدا کند ربا بوده که در این صورت نسبت به آنچه مصرف کرده است تکلیفی ندارد و باقیمانده را باید به مالک اصلی برگرداند.

دسته‌ها: احکام مضاربه

مضاربه با سرمایه‌گذاری در امور تولیدی و تجاری

آیا برای انجام مضاربه حتماً باید در امور تجاری سرمایه‌گذاری کرد یا اینکه در امور تولیدی هم می‌توان جهت مضاربه سرمایه‌گذاری کرد؟

شرط نيست سرمایه‌گذارى حتماً براى امور تجارى باشد، بلكه سرمایه‌گذاری در امور توليد (صنعتى، كشاورزى و دامدارى و مانند این‌ها) را نیز شامل می‌شود، بنابراين خريد سهام کارخانه‌ها و استفاده از منافع آن‌ها نيز صحيح است.

دسته‌ها: کلیات مضاربه

دریافت اجرت بابت کارهایی که عرفا به اجیر رجوع می‌کنند

در مادّه 555 قانون مدنى جمهورى اسلامى ایران چنین آمده است:«مضارِب باید اعمالى را که براى نوع تجارت متعارف و معمول بلد و زمان است بجا آورد; ولى اگر اعمالى را که بر طبق عرف بایستى به اجیر رجوع کند، خود شخصاً انجام دهد، مستحق اجرت آن نخواهد بود» شایان‌ذکر است نظرات فقها تا حدّ اطّلاع این‌جانب متفاوت است که به سه نمونه آن اشاره می‌شود:الف) امام خمینى (رحمه‌الله) معتقدند که اگر مضارب قصد تبرّع نداشته باشد مستحق اجرت‌المثل است.ب) صاحب شرایع (رحمه‌الله) قائل به عدم استحقاق اجرت‌المثل است.ج) صاحب جواهر (رحمه‌الله) قائل به تفکیک بین قصد تبرّع و عدم تبرّع شده‌اند.نظر حضرت‌عالی در این مورد چیست؟

درصورتی‌که قصد تبرّع داشته باشد شرعاً چیزى به او تعلّق نمی‌گیرد ولى اگر قصد تبرّع نداشته باشد، با توجّه به این‌که این کار طبق قرارداد وظیفه او نیست و نیاز به اجیر دارد، می‌تواند اجرت کار را خود بگیرد.

دسته‌ها: احکام مضاربه

ماهیت و حقیقت مضاربه

امروز در بسياري از محافل سخن از مضاربه است، لطفاً حقيقت آن را به‌طور شفاف شرح دهيد؟

الف) مضاربه در اصل مربوط به سرمایه‌گذاری يک نفر و تجارت نفر ديگر با آن سرمايه است و سپس تقسيم سود حاصل، طبق توافق قبلي؛ و چون غالباً براي تجارت مسافرت می‌کردند، مضاربه (ضرب در أرض به معني سفر است) ناميده شده، عدّه‌ای از فقها معتقد بودند مضاربه حتماً از طريق تجارت و بايد با درهم و دينار باشد، ولي ما معتقديم هیچ‌کدام از اين امور شرط نيست و مضاربه به معني سرمایه‌گذاری از یک‌سو و عمل از سوي ديگر است. چه تجارت يا صنعت يا زراعت يا دامداري باشد. با اسکناس يا درهم و دينار و امثال آن.ب) سود حاصل از مضاربه دو نوع می‌تواند باشد: 1- درصدي را براي هر طرف معين کنند؛ و 2- مبلغ مشخصي را براي صاحب سرمايه در نظر بگيرند؛ به‌شرط این‌که سود حاصل از آن معامله چيزي بيشتر از مبلغ تعیین‌شده باشد تا طرف ديگر هم‌سودی ببرد. نکته: سرمایه‌گذار می‌تواند مبلغي را علی‌الحساب در ماه بگيرد و در انتهاي مضاربه يا زمان خاص ديگري، به‌طور دقيق محاسبه کنند.ج) زيان حاصل در مضاربه (کم شدن اصل سرمايه) به‌شرط عدم تعدّي و تفريط عامل، مربوط به سرمایه‌گذار است. هرچند عامل نيز چون سودي از کارش به دست نياورده زيان کرده است؛ و در فرض سهل‌انگاری، بايد عامل زيان را جبران کند. پس اگر سرمایه‌گذار زيان را نپذيرد مضاربه باطل است. مگر این‌که در عقد خارج لازمي مانند بيع شرط کنند چنانچه سرمايه در مضاربه لطمه خورد، آن را عامل جبران می‌کند. مهم انجام عقد خارج لازمي به‌صورت واقعي و جدی است. مثلاً جنسي را بخرد و در ضمن اين خریدوفروش، شرط کند که عامل زيان احتمالي از مضاربه را جبران می‌کند. بانک‌ها در عقد مضاربه براي تضمين سرمايه، بايد این‌گونه عمل کنند. يا طبق شرايط مضاربه ضرر براي سرمايه است؛ ولي چون در موارد مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند می‌گویند امکان ضرر هم‌زمان در تمام آن‌ها وجود ندارد، سرمايه به خطر نمی‌افتد.

دسته‌ها: کلیات مضاربه
قرآن و تفسیر نمونه
مفاتیح نوین
نهج البلاغه
پاسخگویی آنلاین به مسائل شرعی و اعتقادی
آیین رحمت، معارف اسلامی و پاسخ به شبهات اعتقادی
احکام شرعی و مسائل فقهی
کتابخانه مکارم الآثار
خبرگزاری رسمی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
مدرس، دروس خارج فقه و اصول و اخلاق و تفسیر
تصاویر
ویدئوها و محتوای بصری
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی
انتشارات امام علی علیه السلام
زائرسرای امام باقر و امام صادق علیه السلام مشهد مقدس
کودک و نوجوان
آثارخانه فقاهت