حلم و بردبارى، مانند ساير صفات انسان، داراى سرچشمه ها و انگيزه هاى متعددى است؛ سرچشمه حلم را مى توان این امور دانست: ۱. سلطه بر نفس و مالكيت خويشتن؛ ۲. علوّ طبع و بلندى همت و شخصيت بالا؛ ۳. ايمان به خدا و توجّه به ذات پاك و صفات او و از جمله حلم خداوند؛ ۴. علم و عقل و آگاهى بر نتايج مثبت حلم و پيامدهاى منفى خشم و غضب.

از نظر امام صادق(ع) كليد عاقبت به خيريِ انسان در بزرگ شمردن حق خداوند است؛ يعني نعمت‌هاى خدا را در معصيت او استفاده نكند و اگر گناه كرد و خدا او را عذاب نكرد به حلم خدا مغرور نشود و گرامى بدارد هر كس را كه از ما اهل بيت(ع) سخن مى‌گويد و موّدت آنها را پذيرفته باشد.