فلاسفه قديم براى اخلاق اصول چهارگانه حكمت، عفّت، شجاعت و عدالت قائل بودند. دانشمندان اسلامی نیز نفس و روح انسان را دارای سه قوّه می دانند: ادراک، شهوت و غضب. که اعتدال هر يك از سه قوّه را به ترتيب «حكمت»، «عفّت» و «شجاعت» ناميده و افزوده اند هرگاه نيروى شهوت و غضب در اختيار قوّه ادراك و تميز نيك و بد قرار گيرد، «عدالت» حاصل مى شود كه اصل چهارم است.

اجتماعی که به اصول اخلاق و ایمان پایبند نیست، صحنه مبارزه قدرت هاى مادّى و تلاش برای کسب سود بیشتر است. در نتیجه، اجتماع، میدانی برای تنازع بقا خواهد شد. اما در مقابل، اجتماعی که در آن ایمان و اخلاق حکومت مى کند، تنازع بقا، جای خود را به همکاری می دهد و افراد می توانند از حداکثر آزادی برای رشد فکری، اخلاقی و علمی استفاده کنند.