اولین اثر مکتوب و جامع اخلاقی - اسلامی توسط امير مؤمنان على(ع) در نامه معروفشان به امام مجتبى(ع) نگاشته شد که ایشان در آن اساس و ريشه مسائل اخلاقى را تبيين فرمودند. اما جدای از آثار منتشر شده توسط ائمه نخستين كتاب اخلاقی در قرن دوم به نام «صفة المؤمن و الفاجر» توسط اسماعيل بن مهران ابى نصر سكونى تأليف شده است.