حلم و بردبارى آثار بسيارى در زندگى انسانها دارد؛ تا آنجا که امام صادق (ع) حلم را به تنهایی موجب «موفقیت» انسان دانسته اند. یکی از مهم ترین آثار حلم آن است که انسان را از خطرات غضب كه گاهى تا آخر عمر دامان انسان را رها نمى كند، نجات و رهايى مى بخشد. رسول اكرم (ص) ده نتيجه مثبت براى حلم برشمرده است: «از آثار حلم، انجام كارهاى خوب، همنشينى با نيكان، بالا رفتن شخصيت انسان، برطرف شدن خسّت و پستى، طالب خيربودن، به مقامات عالى رسيدن، از عفو بهره گرفتن و به مردم فرصت دادن، كار نيك بجا آوردن و سكوت [در برابر نادان] پيشه كردن است، اينها امورى هستند كه عاقل به خاطر علمش از آن بهره مى گيرد».

حلم و بردبارى، مانند ساير صفات انسان، داراى سرچشمه ها و انگيزه هاى متعددى است؛ سرچشمه حلم را مى توان این امور دانست: ۱. سلطه بر نفس و مالكيت خويشتن؛ ۲. علوّ طبع و بلندى همت و شخصيت بالا؛ ۳. ايمان به خدا و توجّه به ذات پاك و صفات او و از جمله حلم خداوند؛ ۴. علم و عقل و آگاهى بر نتايج مثبت حلم و پيامدهاى منفى خشم و غضب.

امام علی(ع) درباره بردباری می فرماید: «اگر بردبار نيستى خود را به بردبارى وادار كن؛ زيرا كمتر شده كسى خود را شبيه قومى كند و سرانجام از آنان نشود». از این رو اگر انسان عصبانى مى شود، خودش را كنترل كند و قيافه اى همچون حليمان و بردباران به خود بگيرد. راه ديگر براى تحصيل حلم، مطالعه زندگی معصومین(ع) است كه آنها چقدر در برابر افراد جسور بردبار بوده اند. در روایت آمده مردى به قنبر دشنام داد، امام علی(ع) فرمودند: «قنبر آرام باش. دشنام دهنده را رها كن كه سبب خشنودى خدا و خشم شيطان مى شود».