دعا يکی از ويژگى های مهم عباد الرّحمن است؛ خداوند مهربان ويژگى مذكور را چنين توصيف مى‏ كند: «وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ‏ لَنا مِنْ‏ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً؛  و [عباد الرّحمن] كسانى [هستند] كه مى‏ گويند: "پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مايه روشنى چشم ما قرار ده و ما را براى پرهيزگاران پيشوا گردان!"». جمله «يقولون» كه به صورت فعل مضارع آمده، دلالت بر مداومت عباد الرّحمن بر دعا و تضرّع دارد. آنها همانند برخى از انسانهاى ضعيف ‏الايمان نيستند كه به هنگام گرفتارى و مشكلات به خدا روى آورند، و هنگامى كه نيازشان بر طرف شد خداوند را به فراموشى بسپارند؛ بلكه همواره از خداوند، خانواده‏اى صالح و شايسته مى ‏طلبند.

همه انسانها نيازمند دعا هستند. زيرا هر لحظه ممكن است نعمت عافيت، آرامش، غنا و ثروت از اهل رفاه و عافيت گرفته شود، يا لغزشى دامن‏ گير آنها گردد و در دام شيطان گرفتار شده، از نظر معنوى سقوط كنند و آلوده گناهانى گردند كه تا آخر عمر نيز نتوانند آثار آن را برطرف سازند.

افرادى كه در عافيتند، گاه گرفتار غرور و غفلت مى‏ شوند، در حالى كه مبتلايان، نه مغرورند و نه غافل و پيوسته به در خانه خدا رفته و دعا مى‏ كنند، و از اين نظر حال عافيت ‏مندان از مبتلايان سخت ‏تر است. ضمن اينکه غفلت در آسایش، باعث می شود دعا در گرفتاری مستجاب نشود.

امام علی(ع) با اشاره به تفاوت در رفتار انسان می فرماید: «از كسانى مباش كه به هنگام بيماری از اعمال زشت خود پشيمان مى گردند و اگر تندرست باشند، با احساس امنيت، به لهو و لعب مى پردازند». آنان در زمان بيمارى با نزدیک دیدن مرگ به فكر توبه مى افتند؛ اما هنگام سلامتی سرگرم لهو و لعب می شوند. اين فراموشكارى و تناقض نشانه كوتاه فکری و ضعف ايمان و غلبه هوای نفسانی است. همچنین قرآن می فرماید: «هنگامى كه سوار كشتى شوند، خدا را با اخلاص مى خوانند؛ امّا هنگامى كه خدا آنان را به خشكى رساند باز مشرك مى شوند».