بزرگان علم اخلاق در اين زمينه بحث هاى فراوانى دارند و از آن بالاتر در روايات اسلامى دستورهاى مهم و مؤثرى براى خاموش كردن آتش غضب داده شده است؛ از جمله: ۱. شناخت ریشه های غضب و تأمل در آنها؛ ۲. فكر در عواقب خشم و غضب؛  3. ذكر خدا است؛ 4. تغيير دادن حالت و مکان و مشغول شدن به يک کار؛ 5. وضو گرفتن.

كمتر صفتى از صفات رذيله است كه به اندازه غضب ويرانى به بار مى آورد و اگر فهرستى از آثار سوء غضب نوشته شود، معلوم مى گردد كه اثرات سوء آن از بسيارى از اخلاق رذيله بيشتر است؛ از جمله: 1. به هنگام هيجان غضب، عقل به كلى از كار مى افتد؛ 2. غضب موجب تباهى ايمان است؛ 3. غضب منطق انسان را خراب مى كند و به گزافه گويى و باطل گويى وا مى دارد؛ 4. یکی ديگر از پيامدهاى سوء غضب، آشكار شدن عيوب پنهانى انسان است؛ 5. خشم و غضب راه شيطان را به سوى انسان باز و به او نزديك مى سازد. 

می دانیم براى متاركه زن و شوهر، غير از طلاق، راه فسخ ازدواج به دليل «عيب» نيز وجود دارد. گرچه بعضي ها خواسته اند تا فسخ ازدواج را به وسيله عيب جذام تنها برای مردان قائل شوند و زنان را از اين حكم مستثنی سازند؛ اما به اعتقاد بسياری از فقها، فرقى ميان زن و مرد در جواز فسخ ازدواج به دليل وجود عيب هاى غير قابل تحمّل در طرف ديگر نيست.

خشم و غضب در انسان‏، يك نوع هيجان و برافروختگى درونى است كه سرچشمه حركات تند و شديد و خشن مى ‏شود، و نيروهاى وجود انسان را براى دفاع، يا گرفتن انتقام، بسيج مى ‏كند. خشم و غضب از خطرناك ترين حالات انسان است كه اگر جلوی آن رها شود، گاه به شكل نوعی جنون خودنمايى مى كند. خشم و غضب کنترل نشده، آتشى سوزان است كه گاه يك جرقّه از آن خانه ها و شهرهايى را در كام خود فرو مى برد.

رسول خدا (ص) می فرمايد: «إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيُدْرِكُ بِالْحِلْمِ وَ اللِّينِ دَرَجَةَ الْعَابِدِ الْمُجْتَهِدِ؛ شخص مؤمن با حلم و نرمش به مقام عبادت كننده شب زنده دار مى رسد». اين تعبير به خوبى نشان مى دهد كه حلم و بردبارى از عبادات مهم در پيشگاه پروردگار است.

در حديث پرمعناى ديگرى از ایشان آمده است: «مِنْ أَحَبِّ السَّبِيلِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ جُرْعَتَانِ: جُرْعَةُ غَيْظٍ تَرُدُّهَا بِحِلْم،ٍ وَ جُرْعَةُ مُصِيبَةٍ تَرُدُّهَا بِصَبْرٍ؛ از محبوب ترين راه ها به سوى خدا نوشيدن دو جرعه است: جرعه خشم را به وسيله حلم فرو بردن، و جرعه مصيبت را با صبر تحمل كردن».

در روايات اسلامى تعبيرات عجيب و تكان دهنده اى درباره خشم و غضب وارد شده است كه از خطرات اين رذيله اخلاقى به خوبى پرده بر مى دارد. طبق اين روايات خشم بدترين دشمن انسان، آتش سوزان، خطرناك ترين لشكر شيطان، كليد تمام بدى ها، آغازش جنون و پايانش‏ پشيمانى است.

به عنوان نمونه، اميرمؤمنان على (ع) می فرماید: «إِيَّاكَ وَ الْغَضَبَ فَأَوَّلُهُ جُنُونٌ وَ آخِرُهُ نَدَمٌ‏؛ از غضب بپرهيز كه آغازش ديوانگى و آخرش پشيمانى است». امام صادق (ع) نيز می فرمايند: «الْغَضَبُ مِفْتَاحُ كُلِّ شَرٍّ؛ خشم و غضب كليد تمام بدى ها است».

دشمنان اسلام براى تضعیف قرآن حربه های مختلفی را به کار می بردند؛ گاهی در مقابل آیات قرآن، آیاتی را می ساختند تا سند حقانیت آن را بی اعتبار جلوه دهند و گاهی به پیامبر(ص) نسبت جنون و دروغگویی می دادند و او را ساحر می نامیدند. آنها مى خواستند توده مردم را که شیفته قرآن شده بودند، از آن دور کنند. ولی نقشه آنان با همه این تلاش ها اثر نکرد و تشنگان حقیقت گروه گروه به سوى قرآن آمده و از زلال این پیام آسمانى سیراب می گشتند.

داستان «قارون» ـ سمبلِ ثروتمندِ مغرورـ  که مجموع آن در سوره «قصص» بیان شده است، روشنگر این حقیقت است که غرور و مستى ثروت، گاه انسان را به انواع جنون مى کشاند، و گاه سبب مى شود که دست به زشت ترین و ننگین ترین گناهان بزند. آنها همه را نادان و خود را دانا مى پندارند. اگر «قارون» با اطرافیانش و تمام ثروتش به قعر زمین فرو رفت و نابود شد، دیگران به اشکال دیگرى نابود مى شوند، مثلا ثروت هاىِ عظیم خود را تبدیل به کاخ ها، باغ ها و زمین هائى مى کنند که هرگز از آن استفاده نخواهند کرد و ... .

احمد بن حنبل درباره سلسله سند رواياتي که منحصر در اهل بيت(ع) است گفته: اگر اين سند را بر ديوانه اى بخوانى از ديوانگى و جنونش خوب مى شود.

از خلال کلمات فقها به دست می آید که برای حکم به ارتداد، چهار شرط لازم است. مانند بلوغ: از این رو اعتباری به انکار شخص غیر بالغ نیست. از سویی عقل نیز یکی از شرایط لازم در صدور حکم ارتداد است، لذا اعتباری به انکار مجنون در حال جنونش و نیز انسان مست در حال مستی اش نیست. همچنین اختیار، یکی دیگر لوازم ارتداد است، لذا اگر کسی در حال اکراه، منکر یکی از ضروریات دین شود، مرتدّ نیست. از سویی شخص «مرتد» در انکار خود باید قصد داشته باشد، لذا اعتباری به کلام انسان خواب یا غافل یا اهل سهو یا فرد بیهوش نیست.